“10 bin araçla en büyük oluruz”

Yolyola.com ile yolculuk etmek isteyenleri bir araya getiren Arda Aşkın, Güven Özyurt ve Erman Çağıral, şimdi de Garajyeri projesiyle araç kiralamak isteyenleri bir platformda buluşturuyor. İki yılda araç sahiplerine 2,5 milyon TL kazandıran ve toplamda 4 milyon TL’lik bir ekonomi yaratan Garajyeri, 2020 yılında Türkiye’nin en büyük araç kiralama şirketi olmayı hedefliyor.

AYŞEGÜL SAKARYA [email protected]

Son birkaç yıldır pek çok yaratıcı girişimin temelinde paylaşım ekonomisi var. Özellikle ulaşım ve taşımacılık alanında pek çok girişim hayata geçiriliyor. Türkiye’de paylaşım ekonomisinin en önemli örneklerinden biri olan Yolyola.com’u hayata geçiren Arda Aşkın, Güven Özyurt ve Erman Çağıral, bu girişimden aldıkları cesaretle yaklaşık iki yıl önce Garajyeri.com’u kurdu.

Girişim kısa sürede yatırımcıların ilgisini çekti. Yemeksepeti’nin kurucusu Nevzat Aydın, Lidyana.com’un kurucusu Hakan Baş ve Gram Games’in kurucularından Kaan Karamancı’nın da aralarında yer aldığı yatırım ekibi Garajyeri’ne 800 bin dolarlık yatırım yaptı. Bu yatırımın ardından büyümesi hızlanan Garajyeri’nin bugün 35 şehirde 750 aktif kullanıcısı var. 2020 yılına kadar kullanıcı sayısını 10 bine çıkarmayı ve Türkiye’nin en büyük araç kiralama şirketi olmayı hedeflediklerini belirten Garajyeri’nin kurucularından Arda Aşkın’la Garajyeri’nin gelecek planlarını konuştuk:

Garajyeri projesi nasıl ortaya çıktı?
Yolyola’yı kurduğumuz zaman elimizde iki projemiz vardı. Biri araba paylaşımı diğeri ise yolculuk paylaşımı… Araba paylaşımı sistemi sigortaların ve ödeme sisteminin ayarlanması gibi farklı alanlarda çalışma gerektiriyordu. Bu nedenle ilk önce Yolyola’yı kurmaya karar verdik. Aslında Yolyola bizim için test oldu. Burada paylaşım ekonomisine olan ilgiyi gördük. Yolyola’nın üye sayısı 100 bine ulaştı. İnsanlar arabasına yolcu alıyorsa kiraya da verir diye düşündük. Öyle bir pazaryeri kuralım ki bizi aradan çıkartamasınlar, sürdürülebilir olsun istedik. Para kazanabileceğimiz bir model kurma niyetiyle yola çıktık. Böylece Garajyeri’nin temelleri atıldı.

Şu an kiralık kaç araba var?
Şu ana kadar 12 bine yakın kişi kayıt oldu. Bunların 2 bine yakınını kullanıma açabildik. 750’si aktif olarak kullanıyor. Bize başvuranların hepsini kiraya açamıyoruz. Çünkü bazı şartlarımız var. Mesela arabanın yaşı büyükse, pert kaydı varsa onları sigortalayamıyoruz.

Sistem nasıl çalışıyor?
Arabasını kiralamak isteyenler bize geliyor. Ruhsat bilgileri, TC numarasını yazdıktan sonra bilgiler bizim araç sorumlumuza düşüyor. O gerekli kontrolleri yapıyor. Araba kiralamak isteyenler ise Garajyeri uygulamasını telefonlarına indiriyor. Nereden kiralama yapmak istiyorsanız oranın bilgisini girdiğinizde en yakınınızdaki araçlar çıkıyor. Düz vites, benzinli gibi tercihlerinize göre filtreleme yapabiliyorsunuz. Ona göre ilginizi çeken araca rezervasyon isteği gönderiyorsunuz. Araç sahibi onay verdikten sonra “ödeme yap” butonuna bastığınız andan itibaren araç rezerve ediliyor. 50 TL karşılığında araç sahibi veya şoför, arabayı bulunduğunuz noktaya getirebiliyor.

Güvenliği nasıl sağlıyorsunuz? Kiraya verilen arabanın çalınması gibi bir durum söz konusu olabilir mi?
Hem araba sahibini hem kiralayanı korumaya yönelik bir sistem kurmaya çalıştık. Araçların hepsi kiralama süresi boyunca kaskolu oluyor. Klasik kiralık araba kaskosu gibi düşünebilirsiniz. Araba kiralanma modundayken prim ödeniyor. İsteyen arabaya ek olarak sürücü alabiliyor ama bunun için sürücü parası ödenmesi gerekiyor. Kiralama yapmak isteyenlerden de TC numarası, telefon numarası, e-posta, kredi kartı, Facebook hesabı gibi bilgilerini alıyoruz.

Facebook hesabı zorunlu mu?
Facebook’u olmayanlar kiralama yapamıyor. Çünkü bu aynı zamanda sosyal bir platform. İlk açtığımızda birçok kişi “Facebook’a bakarak eleme mi olur” dedi. Bu dünyada yaygınlaşan bir sistem. İngiltere’de bir sigorta şirketi sisteme sosyal ağ hesaplarını da entegre edersen indirim yapıyor. Sosyal medya hesabı önemli. Biz Facebook’tan kullanıcıların yüzde 25’ini eliyoruz. Eğer referansla gelirseniz güven profiliniz artıyor. Araç sahiplerine biz bu şekilde güven sağlıyoruz. Araç çalmak için genelde sahte nüfus cüzdanı kullanılıyor. Diyelim ki birinin cüzdanını çaldın, nüfus bilgilerini girdin, eposta hesabı açtın. Hacklenmesi gereken bir Facebook hesabı var. Mesela Facebook’ta 20 tane arkadaşın varsa veya hesabın yeni açılmışsa eliyoruz. Bu sistem sayesinde bugüne kadar hiç sorun yaşamadık.

Şu anda kaç ilde faaliyet gösteriyorsunuz?
35 şehirde varız. Diğer illerde de araç sahipleri aktif olmaya başladı. Ama arabaların yüzde 90’ı İstanbul’da. Şu an görüşmelerimiz sürüyor. Bir yatırım alıp diğer illerdeki büyümemizi hızlandırmayı planlıyoruz. 2018 başında bizi bu konuda somut adımlar atarken göreceksiniz.

Önümüzdeki dönemde ne kadarlık bir büyüme hedefliyorsunuz?
2020’de 10 bin arabaya ulaşabileceğimizi düşünüyorum. Böylece 10 bin araçla Türkiye’nin en büyük günlük araç kiralama filosu olacağız. Benim hayalim, kişinin yaşadığı sokakta kiralık araba bulabileceği bir noktaya ulaşmak. İstanbul’da 3 bin araca ulaşınca kiralık aracı herkes kendi mahallesinde bulabilecek diye düşünüyoruz.

ARAÇ SAHİBİ NE KADAR KAZANIYOR?
“Her isteği onayladığı takdirde ayda 1.200-1.400 TL kazanabilir.”

Diğer filo kiralama şirketleriyle karşılaştırınca nasıl bir farklılık sunuyorsunuz?
Günlük, aylık kiralama var. Birey veya şirket olarak bir aylık kiralama yapabiliyorsunuz. Filo şirketleri 1-3 yıllık taahhüt istiyor. Bizde ise ne kadar süreliğine kiraladıysan onu veriyorsun. Bunun sebebi filo kiralama şirketlerinin araçları topluca ve krediyle alması. Bunun ödenmesi için ödemelerini garantiye alıyorlar. Bizde taahhüt yok. Bir arabayı kiraladıktan sonra iade edebilirsiniz. Arabaları satın almadığımız için daha esnek bir yapımız var. Arabayı kiralayıp şoför hizmeti alıyorsunuz… Fiyatlar 60 TL’den başlayıp 400 TL’ye kadar çıkıyor. Biz piyasaya göre yüzde 20-25 TL daha ucuza kiraya veriyoruz.

YURT DIŞINA NE ZAMAN AÇILACAKSINIZ?
“Türkiye’de açılımı 2018’de yapabilirsek son bir yatırım turuyla yurt dışına açılabiliriz.”

Garajyeri’nde kiralama yaparak aylık ne kadar kazanmak mümkün?
Bir araç sahibine gelen her isteği onayladığı takdirde ayda 1.200 ile 1.400 TL arasında kazanabileceğini garanti edebiliyoruz. Her isteği kabul etmek demek ayda 20 gün arabanın kiralanması demek. Bu nedenle sisteme sıfır araba yerine kenarda duran ikinci el arabayla katılmalarını tavsiye ediyoruz.

Gelir modeliniz nedir?
Yapılan işlemlerden komisyon alıyoruz. Kiralama ücretinin yüzde 15’i bizim, kalanı araç sahibine gidiyor. Ek sürücü, hasar gibi farklı gider kalemlerimiz var. Burada sigorta önemli, hoyrat kullanımı engellemek için birtakım önlemler almak gerekiyor. Örneğin 1.000 TL’ye kadar olan hasarlardan sürücü sorumlu. Bu insanların tedbirli davranmasını sağlıyor.

Bugüne kadar ne kadarlık bir iş hacmi yarattınız?
2015 yılı Temmuz ayından itibaren hesaplarsak bizde kiralama yapan araç sahipleri 2,5 milyon TL kazandı. Sigorta bedelleri ve bizim kazandığımız miktarı da ekleyince bu rakam 4 milyon TL’ye çıkıyor.

Yeni projeleriniz var mı?
Test aşamasında olan bir cihazımız, şu an 10 arabada devrede. Bu sistem sayesinde arabanın anahtarını vermek için bile iki kişinin bir araya gelmesine gerek kalmayacak. Arabanın anahtarı torpido gözünde duruyor. Araba sahibi uzaktan arabanın kapısını açıyor. Ulaştırma alanında ciddi sorunlar var. Farklı iş modellerine çok açık bir alan. Bu alanda yeni projeler geliştirmek için çalışmalarımız sürüyor.

Yurt dışına açılmayı planlıyor musunuz?
Doğu Avrupa bu anlamda boş bir pazar. Potansiyel olarak Arap Emirlikleri var ama orada kültürel olarak araç sahipliği ön planda. Arap ülkeleri zengin, İran’da araba fiyatları ucuz. Suriye ve Irak’ın durumu belli. Doğu bloku ülkeleri kültürel olarak paylaşıma daha yakın. Bu nedenle Ukrayna, Polonya, Bulgaristan ve Rusya markajımızda. Türkiye’de açılımı 2018’de yapabilirsek son bir yatırım turuyla yurt dışına açılabiliriz.

Yeni yatırımcı arayışınız var mı?
Dubai ve Katar’dan yatırımcılarla görüşüyoruz. Önümüzdeki 7-8 ay içinde belli noktaya gelecek diye düşünüyoruz. Türkiye’de girişimcilik ekosisteminin çıkış yapamamasıyla alakalı bir sorun var. Yemeksepeti’nden sonra satış olmadığı için Avrupalı yatırımcılar soğuk bakıyor. Onlar için yurt dışına açılmış olmak önemli. Avrupalı yatırımcılar şu an lokal start up’larla ilgilenmiyor.

“ÇIKIŞ OLMALI Kİ İNSANLAR ÖZENSİN”
“100 BİN DOLAR BULMAK ZOR DEĞİL”
Girişimcilik ekosistemi büyüyor, ancak yeterli değil. Daha fazla yatırımcı gerekiyor. Kurumlar yarışmalar, inkübasyon merkezleri, özel programlarla start up’lara destek olmaya çalışıyor. Ancak temelde bir şirketin paraya ve yatırımcıya ihtiyacı var. Melek yatırımcı sayısı belli bir noktaya geldi. Belli bir fikriniz varsa, bir noktaya getirdiyseniz, iyi bir ekip kurduysanız 50-10 bin dolar bulmak çok zor değil. Asıl olay daha sonrası.

“SERİ A YATIRIMCI LAZIM” Bu işi belli bir noktaya taşıyabilecek, daha fazla yatırım yapabilecek fonlara ihtiyaç var. Bunun için şirketler çıkış yapmalı ki seri A yatırımcılar gelsin. O zaman sektör çok daha hızlı büyüyecek. Girişimciler bu işe heveslenecek. Ekosistemde biraz daha çıkış olmalı ki daha kalifiye insanlar işlerini bırakıp girişimciliğe özensin. Para kazanılmayınca kimse işini bırakmaya cesaret edemiyor. Mesela Amerika ve Avrupa’da bir girişimci kendine iyi bir maaş yazabiliyor ama biz yapamıyoruz. Ben normal bir şirkette çalışsam şu ankinin 2-3 katı maaş aldırdım.

“DAIMLER’DEN DAVET ALDIK”
DÜNYANIN GÜNDEMİNDE Araç paylaşım konsepti tüm dünyada büyük otomotiv şirketlerinin de ilgisini çekiyor. Şirketler bu sisteme dahil olmaya çalışıyor. Örneğin Fransa’da Citroen Grup bizim konseptimizdeki bir şirkete 20 milyon dolarlık bir yatırım yaptı. Toyota Getaround isimli bir şirkete 10 milyon dolara ortak oldu.

MERCEDES’İN YATIRIMLARI Mercedes-Benz Türk’ün ana şirketi Daimler, Almanya’da bir inkübasyon merkezi açtı. Burada kendi araba paylaşımı platformlarını tanıttılar ve bizi de davet ettiler. Daimler mobiliteye çok önem veren bir marka. Bu konuda pek çok yatırımları var. Biz de onlarla görüşmeler yapıyoruz. Daimler’e entegre olabileceğimiz bir sistem kurabiliriz.