“Sahteciliği bitireceğiz”


Elektronik çek, senet ve FaturamPara’nın mucidi E2B Finansal Teknolojiler’in kurucusu Mürsel Özgür Karabıyık, “Geliştirdiğimiz ödeme sistemlerinin dünyada ve Türkiye’de rakibi yok” diyor. Önemli buluşlarıyla çekte sahtecilik sorununu çözeceklerini söyleyen Karabıyık, “Yasal düzenleme ve mevzuata uygun FaturamPara ürünümüzle piyasa çıkmak üzereyiz” diye konuşuyor.

AYÇE TARCAN AKSAKAL
[email protected]

Mürsel Özgür Karabıyık, elektronik çek ve senet ürünleri geliştiren E2B Finansal Teknolojiler’in kurucusu. 20 yılı aşkın süre BT ve telekomikasyon şirketlerinde çeşitli kademelerde yöneticilik yapan Karabıyık, 3 yıl önce kendi projesini hayata geçirmek için girişimci oldu.

Karabıyık’ın kurucusu olduğu E2B, aynı zamanda Boğaziçi Üniversitesi Teknopark’a kabul alan ilk fintek şirketi olma özelliğine de sahip. Karabıyık, ekibiyle 3 yıllık Ar-Ge çalışmalarının sonucunda geliştirdiği elektronik çek ve senetlerin son dönemde artan karşılıksız çek sorununu ortadan kaldıracağına inanıyor.

Geliştirdikleri teknolojiyle çekli ödemeleri dijitalleştirmekle kalmayıp aynı zamanda daha güvenli hale getirdiklerini ifade eden girişimci, “Elektronik çek ve senet ürünümüzde kanuni düzenlemeyi bekliyoruz. FaturamPara ürünümüzse hazır, çok kısa bir sürede bu projemizi ticari hayatta dijitalleşmeyi odağına alan iş ortaklarımızla hayata geçireceğiz” diyor.

E2B Finansal Teknolojiler Kurucusu Mürsel Özgür Karabıyık’la FaturamPara uygulamalarını ve 5 yıllık büyüme hedeflerini konuştuk:

Sizin girişimcilik hikayeniz nasıl başladı?

ODTÜ Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü 1999 yılı mezunuyum. Yeditepe Üniversitesi’nde MBA yaptım. 20 yılı aşkın süre BT ve telekomünikasyon sektöründe çeşitli kademelerde yöneticilik yaptıktan sonra projelerimi hayata geçirebilmek için kendi şirketimi kurmaya karar verdim. 2007-2008’de ortaya çıkan ABD mortgage krizinin ardından dünyada likidite yönetimi ve ödeme sistemleri önem kazanmaya başladı.

Finansman ve kredi talebinden önce likidite yönetiminin önemli unsuru olan ödeme sistemlerinin geliştirilmesi ön plana çıktı. Biz de bu gelişmenin ardından Türk ticaret hayatında kullanılan çek sistemini inceledik ve sorunları tespit ettik. Özellikle başta Amerika ve Ingiltere olmak üzere “elektronik çek” sistemi adı altında uygulanan sistemleri inceledik.

Bu sistemlerin bireysel müşterilerde kullanıldığını ve aslında bir para transfer sistemi olduklarını tespit ettik. Türk ticaret hayatında kullanılan çek sistemininse vadeli düzenlendiğini ve çekten doğan alacak haklarının devredildiğini belirledik. Bunun sonucunda bu özellikleri içeren bir sistem tasarlamamız gerektiğini, ciro silsilesinin takip edilebilir olması gerektiğini anladık.

Dünyada böyle bir uygulama olmaması nedeniyle Türkiye’deki çek kullanımını açıklamamız çok zor oldu. Başlangıçta projemizi anlatmak için gittiğimiz yerlerde “Amerika ve Ingiltere’de bulunamadı, siz mi buldunuz” gibi önyargılarla dinleniyorduk. Elektronik çek sisteminin bir buluş olması nedeniyle ülkemizde anlatma zorluğu yaşadık. Türkiye’de çek sisteminin hukuki altyapısına baktığımızda çek, kambiyo senedi olarak tanımlanıyor. Bu nedenle yasal düzenlemelerde hem Ticaret Bakanlığı kambiyo senetleri mevzuatı hem

TCMB hem BDDK mevzuatlarının çeşitli açılardan devrede olduğu bir ürün. Zorlukları nasıl aştınız?

Ürünümüzün altyapısını kurgularken mevzuat açısından daha uygun olan KKTC’de işe başladık. Ürünümüzü geliştirdikçe güvenimiz arttı ve daha çok şirkete erişim sağlayabildiğimiz kendi ülkemize dönme kararı aldık.

Kıbrıs’ın avantajı ne oldu?

Kıbrıs hukuk sisteminin Ingiliz hukuk sistemine tabi olması nedeniyle Türk hukuk sistemine nazaran elektronik çeki anlatmamız daha kolay oldu. Kısa bir sürede KKTC Merkez Bankası tarafından sahiplenildi ve oradaki bankaların hepsiyle görüştük.

Türkiye’ye ne zaman döndünüz? Şirketi nerede hayata geçirdiniz?

Elektronik çeke bir kimlik kazandırmamızın önemli olduğuna ilişkin öneriler gelince ekibimle geliştirdiğimiz ürünlerin Ar-Ge çalışmalarını daha kaliteli bir ekosistemde gerçekleştirmek amacıyla 2018 yılında Boğaziçi Üniversitesi Teknoparkı’nda E2B Finansal Teknolojiler’i kurdum. Şirketimiz Teknopark’ın ilk fintek şirketi oldu.

Ne kadarlık sermayeyle yola çıktınız?

Finansman ihtiyacımızı kendi birikimlerimiz ve aileden aldığımız desteklerle karşıladık ve karşılamaya devam ediyoruz. Ayrıca teknopark imkanlarının avantajlarından faydalanıyoruz.

Bize güvenen ve sektörün önde gelen isimlerinin desteklerini alıyoruz. Türk markası olma yolunda tam bir kooperatif ekosistem bilinciyle çalışıyoruz. Finansmandan ziyade böyle desteklerin olması bizi daha da güçlendiriyor ve yere basan, benzeri olmayan projeler üretmemizi sağlıyor.

En önemli dönüm noktalarınız neler oldu? Elektronik çekle ilgili serüvenimiz devam ederken Türkiye’de kare kodlu çek devreye girdi. Ancak ticaret erbabı tarafından benimsenmedi ve yaygınlaşamadı. Bunun nedeninin kare kodlu çekin, ticaret erbabının asıl sorun yaşadığı konulara çözüm getirmemesi olduğunu düşünüyorum.

Ancak bu sırada Türkiye’de çok önemli yasal düzenlemeler yapıldı. Örneğin, 6493 sayılı ödeme sistemleri kanununun kabul edilmesi, uluslararası tarafta Ödeme Sistemleri Direktifleri’nin yayınlanması, elektronik faturaya geçiş ve elektronik fatura mevzuatının Avrupa’dan alınması en önemli dönüm noktalarımız oldu.

Ar-Ge çalışmaları yürüttüğümüz Ankara Ostim’deki 110 şirketle İstanbul’da görüştüğümüz yaklaşık 200 şirketten “Anlattığınız elektronik çek olana kadar bize faturaya dayalı bir ürün çıkarın, biz artık çek kullanmak istemiyoruz” şeklinde geri bildirim aldık. Bunun üzerine dünyada benzeri olmayan yeni bir ödeme sistemi olan FaturamPara ürünümüzü geliştirdik.

FaturamPara ne yapıyor? Nasıl çalışıyor?

En önemli özelliği şirketlerin vadeli alacaklarının çek kullanmadan çek gibi cirolanmasını sağlamak. Vade sonuna kadar alacakların birden fazla borç ödemesine imkan veriyor ve vadesinden önce nakit talebi olduğunda banka ve faktoring şirketlerinden nakde çevrilebiliyor.

Şirketlere sağladığı en önemli avantajlar ne?

Şirketlerin vadeli alacaklarının vade sonuna kadar atıl beklemesine son vererek vadeli alacakların işletme sermayesi olarak kullanılmasını sağlıyor. Böylece şirketlerin finansman maliyetlerini düşürmesinin yolunu açıyor ve rekabet gücünün artmasını sağlıyor.

Ürününüz şu anda hangi aşamada? Ne zaman piyasaya çıkacak?

Fintek şirketi kurmamıza neden olan elektronik çek ve elektronik senet projelerimiz için mevzuatın çıkmasını bekliyoruz. FaturamPara ürünümüz ise piyasaya çıkma aşamasında. Uygulanabilmesi için Finansal Kurumlar Birliği (FKB) ile uygulama protokolü imzaladık. Bu protokol kapsamında Merkezi Fatura Kayıt Sistemi’nde (MFKS) FaturamPara alanı oluşturuldu.

Bu ne anlama geliyor?

Faturayla ödeme aracını eşleştirebilmek, ödemeyi farklı lehtar, tutar ve vadelere bölebilme imkanı veriyor. Bu, çok önemli bir gelişme ve 6493 sayılı ödeme sistemleri kanununa uygun olarak merkezi bir ekosistemin önemli bir parçası oluyoruz. FKB tarafında bu çalışmalar Nisan 2021’de tamamlandı. Biz de FaturamPara’nın piyasaya çıkma hedefini, 2021 Haziran olarak belirledik. Fatura ödemelerinin tam merkezinde, oldukça esnek bir çözüm yarattık.

Ödeme sistemlerinde ürünlerinizle hangi soruları çözeceksiniz?

Çekte sahtecilik sorununu çözeceğiz. Ayrıca çekli ödemeleri dijitalleştirmekle kalmıyoruz, aynı zamanda süreci daha güvenli ve kullanıcı dostu hale getiriyoruz. FaturamPara ödeme sisteminin kullanabilmek için banka ya da faktoring şirketinin müşterisi olmak gerekiyor. Mevzuat gereğince biz FaturamPara hizmetini banka ya da faktoring şirketlerine veriyoruz. Müşterilere ise bu hizmet banka ya da faktoring şirketleri tarafından verilecek.

Türkiye’de ve yurt dışında rakipleriniz var mı?

Tek rakibimiz, Türk tacirlerimiz; çünkü bizden daha inovatifler. Biz sadece onların geliştirdikleri ürünleri mevzuata ve uluslararası düzenlemelere uygun hale getirerek yeni teknolojilerle sahtecilik sorunlarını ortadan kaldırıyoruz. Bizim ölçeğimizde ya da daha büyük ölçeklerde Türkiye’de ve yurt dışında rakibimiz yok. Bir platform olmadığımız için bir rakibimiz yok. Elektronik çek, elektronik senet ve FaturamPara ürünlerimizin hepsi bir buluş niteliğinde ve ilk defa Türkiye’de uygulanacak.

Ödeme şirketlerinden farkınız ne?

Türkiye’de ve yurt dışında geliştirilen çok iyi platform hizmetleri var, ancak bunlar hep finansmana aracılık eden ve finansman sağlayan çözümler. Diğer taraftan ödeme kuruluşları genel olarak kredi kartlarına dayalı çözümler geliştiriyor. Bizim geliştirdiğimiz ürünler ise ödeme aracı ihraç eden yeni nesil ödeme sistemleri.

Bu açıdan baktığımızda rakip değil ancak alternatiflerimiz var diyebiliriz. Örneğin kredi kartları piyasasında Mastercard, Visa ve Troy’un yaptıklarını biz ticari tarafta tamamen farklı ürünlerle gerçekleştiriyoruz. Tacirler, kurumsal kredi kartı alacaklarını devredemediği ve vadeli kullanamadığı için kredi kartı yerine FaturamPara ile ödemelerini yapacak

Gelecek hedefiniz nedir?

Müşterilerimiz banka ve faktoring şirketleri. Gelecek hedefimiz de bütün banka ve faktoring şirketlerinin ürünlerimizi kullanmasını sağlamak.

Yurt dışına açılma planınız var mı?

Yurt dışına öncelikle FaturamPara’yla açılmak istiyoruz. Elektronik faturanın Avrupa ülkeleriyle aynı olması bu hedefimizi kolaylaştıran önemli bir avantaj. Fatura bazında ticari alacak sigorta sistemini yapıyor olmamız da faturaların sigortalanması ve fonlanmasında yurt dışı finansman kaynaklarının kullanımını kolaylaştıracak.

“DÜNYADA KULLANILAN BİR ÖDEME SİSTEMİ OLMAK İSTİYORUZ”

HEDEF
Elektronik faturayı Avrupa’dan aldığımız için gelecek 5 yılda FaturamPara’nın Avrupa’da kullanılan bir ödeme sistemi olması için öncelikle Almanya ve İngiltere’de kullanılmaya başlanması konusunda çalışmalarımıza ivme kazandıracağız.

FaturamPara’yla limit tahsisi ve ürün fiyatlamasında kullanılabilecek yeni bir borca sadakat verisi hesaplanabilecek. Bu çok önemli bir gelişme. Çünkü mevcut şirket derecelendirmeleri vadeli alacakların etkilerini barındırmıyor. Vadeli alacakların anlık takibiyle banka ve faktoring şirketlerinin limit tahsisi belirlemeleri ve riskleri yönetmeleri kolaylaşacak.

AJANDA
Ayrıca FaturamPara havuzuna dayalı menkul kıymet ihraçlarının yapılması için altyapının kullandırılmasına ilişkin adımlar atılacak. Bir diğer önemli adımı vergi politikaları tarafında yapmayı planlıyoruz. FaturamPara’yla ile ödeme vadeleri kayıt altına alınabildiği için KDV ödemelerinin, faturaların düzenlendiği tarihi takip eden ay yerine ödemelerin yapıldığı ayda yapılması önerisini getirmek istiyoruz.

Böylece tacirin vergiyi doğuran ayla vergiye konu ödemenin tahsilatının yapıldığı zamanı uyumlaştırarak işletme sermayesinin verimli kullanılması sağlanmış olacak. En önemli hedefimiz, bir Türk markası olarak dünyada kullanılan bir ödeme sistemi olmak.

“PAZAR BÜYÜYECEK”
AYDA 5 MİLYON
Kağıt çek uygulaması yaşanan tüm sorunlara rağmen halen Türkiye’de yaygın olarak kullanılan bir yöntem. Aylık ortalama 1,5 milyon adet çek, tahsilat amacıyla bankalara teslim ediliyor. Elektronik çekle aylık kullanım sayısının minimum 5 milyon adet olacağını öngörüyoruz.

ELEKTRONİK FATURA
Elektronik faturanın yaygınlaşması FaturamPara’nın gelecek pazarını büyütecek. Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından yayınlanan en güncel veriye göre 366 milyon 655 bin elektronik fatura düzenlendi. Elektronik arşiv üzerinden düzenlenen fatura sayısı ise 2 milyar 873 milyon 142 bin.

“POTANSİYEL ARTACAK”
Gelecek potansiyelimiz FaturamPara’yla düzenlenen e-fatura, e-arşiv, elektronik çekle faturalı faturasız ayrımı olmaksızın mal ve ticaret alımlarının tamamını kapsıyor. Poliçelerin de fatura benzeri sayılması, gelecek potansiyelimizi daha da artırıyor. Ayrıca ürünlerimizin ticari alacak sigortasının yaptırılabiliyor olması finansal derinleşmeyi artıracak ve ticari yaşamda ‘güven’i artırıcı etki yaratacak.

“YENİ ÜRÜNLER ÜZERİNDE ÇALIŞIYORUZ”
ELEKTRONİK TEMİNAT MEKTUBU
Yeni projemiz, şu an bankacılık sektöründe uygulanmakta olan elektronik teminat mektubu platformundan farklı olarak yine bir ödeme sistemi olarak geliştirdiğimiz elektronik teminat mektubu ürünümüz.

YAPAY ZEKA ÇÖZÜMLERİ
Elektronik teminat mektubu ürünümüz uygulamaya başlandığında teminat mektuplarının uluslararası kullanımı mümkün olacak. Ayrıca blockchain teknolojisi kullanmanın yanında finansal tabana yayılma hızını artırmak için müşteri talep ve ihtiyaçlarının karşılanması için yapay zeka çözümleri üzerinde çalışıyoruz.

Yorum yapın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Time limit is exhausted. Please reload the CAPTCHA.