Girişimci takım ve başarılı ortaklık

Başarılı bir girişimin en önemli etkeni, konusunda yetkin ve birbiriyle uyumlu çalışan bir girişimci takımın birlikteliğidir. Peki bu takım hangi özellikleri taşımalı?

İhsan ELGİN  [email protected]

Girişimciler fikirlerini hayata geçirirken birçok zorluk çeker. Şirket kurarken yalnız olmak işleri daha da zorlaştırır. Zor kararlar verirken, sabaha kadar süren çalışmalar yaparken veya sabretmeniz gereken anlarda yanınızda birilerinin olması önemlidir. Takımlar halinde çalışarak verilen kararlar, daha güvenilir olduğu gibi takım çalışması sorumluluğun tek bir kişiye yüklenmesini de önlemiş olur. Ancak bu takımı kurabilmek, ortak bulabilmek her zaman kolay bir iş değildir. Ben de bunun üzerine uzun zamandır dünyada ve Türkiye’de başarılı kabul edilen girişimlere baktım. Şu ana kadar incelediklerimin içinde tek kişilik gösteri diyebileceğimiz tek kuruculu olan proje yok. Hatta büyük çoğunluğunda ikiden fazla kurucu ortak var. Türkiye’de de büyük başarı hikayesi yaratmış GittiGidiyor, Markafoni ve Yemeksepeti gibi girişimlerin de en az 3 ortaklı olduğunu görüyoruz. Tabii ki marifetin birden çok ortaklı olmak olmadığını tahmin edersiniz. Twitter kurucu ortaklarından Jack Dorsey ve Biz Stone dahil, ulaşabildiğim her coğrafyadan kurucu ortaklarla konuştuğumda, bu konuda birden çok noktadan bahsettiler. Hem onlardan öğrendiklerim hem gözlem ve tecrübelerimi özetlemeye çalışacağım:

KURUCU TAKIM VE ÖZELLİKLERİ
Başarılı takımların neredeyse hepsinde 3 önemli yetkinlik ve bilginin bir arada olduğunu görüyoruz: Sektör bilgisi, mühendislik ve ticari zeka… Bir girişimci için en önemli kaynak zaman, emek ve paradır. Yeni bir sektöre girdiğinizde zamanınızı, emeğinizi ve bazen de paranızı en çok tükettiğiniz konu, o sektörde işlerin nasıl döndüğünü anlamak ve kritik rollerdeki kişilere ulaşmaktır. Sektör bilgisine sahip bir ortak sizi çok hızlandırır. Örnek olarak Girişim Fabrikası’nın Garanti Bankası ile birlikte odaklandığı finansal teknolojiler dünyasında, başarılı girişimlerin yüzde 95’inde ortakların finans endüstrisi geçmişi bulunuyor. Diğer yandan bir girişimin en önemli çıktısı, müşteriye sunduğu çözüm yani ürün veya servisidir. Bu çözüm hiçbir zaman sorunsuz çalışmayacaktır ve var olduğu sürece gelişime açık beta versiyonda olacaktır. Aynı zamanda girişimciliğin artmasıyla da her zaman yoğun rekabet baskısı altında savaşacaktır. Bu kadar kritik role sahip ve yoğun baskı altında hızla gelişmesi gereken çözüm, alacağı paraya bakan üçüncü kişilere ya da sabah 8’den akşam 5’e çalışmak için ücret alan ekibe bırakılmayacak kadar önemlidir. Ekibin içinde yapılacak iş her ne ise onun mühendislik yetkinliği de ekipte olmalıdır. Bu yazılım işi ise yazılımcı, donanım işi ise elektronik mühendisi, makine mühendisi; moda ise moda tasarımcısı gibi… Son ihtiyaç ise ticari zeka dediğimiz işletmeci bakış açısıdır. İşimiz eninde sonunda bir alışveriştir ve para yönetimiyle ilgilidir. Genelde işler, ilk düşünülenden farklı gelir modeliyle yollarına devam eder. Ekipten biri bunu görebilmeli ve uygulayabilmelidir.

KİŞİLİK ÖZELİKLERİ ÖNEMLİ Mİ?
Bu konuda ciddi çalışmalar bulunmuyor. Elimizdeki tek veri, yaklaşık 3 yıl önce Etohum CEO’su Burak Büyükdemir’in benim de içinde olduğum Türkiye’deki girişimcilere uyguladığı DİSC Kişilik Envanteri çalışması. Bilmeyenler için Türkçede dominant, iz bırakan, sadık, ciddi kelimelerinin baş harflerinin kısaltmasıyla ifade edilen ve kişinin öne çıkan davranış özelliklerinin modellemesi için kullanılan bir teori. İlk olarak 1928 yılında Dr. William Moultan Marston tarafından ortaya atıldı. Bu envantere göre kişiler, girişimci, diplomat, ateşleyici, uygulayıcı, direktör, analist, destekleyici, izleyici rollerine dağılıyor. Aynı kişide birden fazla rol çıkabiliyor. Ama baskın rollere göre bakıldığında bu çalışmanın çıktısı, kurucu takımda diplomat, direktör ve girişimci rollerinin olduğu. Ekipten biri çok risk alıp hızla ilerleyen girişimciyken diğeri süreçleri iyi yöneten bir direktör ve üçüncü kişi ise iyi bir arabulucu ve iş bitirici rolü üstlenen diplomattır. Hepsinin ortak özelliği ise dışa dönüklük ve değişen dinamik yapıya sahip olmasıdır.

Kitap Tavsiyeleri
Uzun Kuyruk / The Long
Tail: Chris Anderson’ın 2008’de yazdığı geleceğin şirketlerinin neden azdan çok kazanacaklarını açıkladığı bu kitabın, bugün hepimizin odağı haline gelen kalabalığın gücü anlayışının temeli olduğunu düşünüyorum. Okumayanlar için iyi bir kaynak.

Blink/ Malcolm Gladwell:
2007’de yayınlanan ve dünya çapında büyük ses getiren Blink, davranışlarımızın ve kararlarımızın şekillenmesinde bilinç dışının rolünü anlatıyor. Girişimcilerin her gün birçok karar vermek zorunda olduğunu düşünürseniz, verdiğiniz küçük büyük tüm kararlarda tecrübelerinizin ve bilinçaltınızın nasıl rol oynadığını anlayabilirsiniz.

Creative Confidence David Kelley-Tom Kelley:
IDEO kurucuları tarafından yazılan kitapta, yaratıcı tarafınızı nasıl ortaya çıkaracağınız ve bunu girişimcilik dünyasında nasıl kullanabileceğiniz anlatılıyor.

ORTAĞIMI NEREDEN BULURUM?
Bize son dönemde gelen en büyük sorunlardan biri de ortak bulamama konusudur. Bu konuda gelen soruları cevaplayabilmek için sosyal bir girişim olan Venturro.com’u hayata geçirdik. İnsanların en yalın haliyle kendilerine ortak arayabildikleri bir girişimci platform olan Venturro, kısa zamanda yoğun ilgi gördü ve üye sayısı 2.500’ü geçti. Ortak arayışında, yıllar önce Entrepreneur dergisinde gördüğüm tavsiyeleri burada yeniden hatırlatmak istiyorum:

1. İnsanlara ne yaptığınızı anlatın: Birçok girişimci “girişimin” yalnızca iyi bir fikirden oluşabileceğini zannediyor. Fikirlerini anlatırken de korumaya çalışıyorlar. Çünkü çalınabileceği korkusu içindeler. Ama fikrin girişimdeki rolünün çok fazla olmadığını unutuyorlar. Fikrinizi tam anlatmadan sizinle çalışabilecek birini nasıl bulabilirsiniz?
2. İnsanlarla iletişime geçin: Çevre (network) en önemli faktördür. Buluşmalar, konferanslar, seminerler gibi girişiminizle ilgili olabilecek her etkinliğe katılın.
3. Mentorlardan yararlanın: Mentorlar edinin ve onların çevresinden de yararlanın.
4. İşe başlayın: Eğer yeterince araştırma yaptıysanız, artık hayal kurmayı, insanlara anlatmayı bırakıp işe koyulmalısınız. Birçok girişimci bu noktada ekonomik ve hukuksal işlemlerin tuzağına düşer. Siz bu tuzağa düşmemelisiniz. Yapmanız gereken işe ortağınızla birlikte başlayıp sürdürmeniz.

ETKİNLİK
Pirate Summit: 2-3 Eylül 2015’te Almanya’nın Köln şehrinde gerçekleştirilecek etkinlik, girişimcileri yatırımcılarla buluşturacak.
Websummit: 3-5 Kasım’da İrlanda Dublin’de gerçekleşecek. Teknoloji ve iş dünyasının Avrupa’daki en büyük buluşması olarak kabul ediliyor.

SLUSH: 11-12 Kasım 2015’te Helsinki’de gerçekleşecek. Avrupa ve Asya’nın önemli teknoloji start up’larının önde gelen global yatırımcılar, yöneticiler ve basınla buluştukları bir platform.