Hızlandırıcılar verimli çalışıyor mu?

Tüm dünyada 2 bin inkübasyon merkezi ve 1.000’in üzerinde hızlandırıcı olduğu tahmin ediliyor. Mezun sayısı konusunda kesin bir istatistik olmamakla beraber 10 bine yakın olduğu tahmin edilebilir.

Burak BÜYÜKDEMİR [email protected]

İlk girişimci hızlandırıcısı YCombinator, 2005 yılında Paul Graham tarafından Cambridge, Massachusetts’de kuruldu ve daha sonra San Francisco’ya taşındı. Önde gelen diğer program olan Techstars ise 2006 yılında, Ycombinator’dan kısa bir süre sonra kuruldu. Her iki programın başarısından sonra hem Avrupa’da hem Amerika’da birçok hızlandırıcı programı ortaya çıkmaya başladı. Kurumsal hızlandırma programları da 2010 yılından bu yana hızla yaygınlaşıyor. Microsoft, Citrix ve Telefónica şirketleri bu alanda ilk şirketlerden olmuşlardı.

ORTAK ÖZELLİKLERİ
Hızlandırıcı programlarının ana yapılarındaki ortak özellikleri aşağıdaki gibi sayabiliriz;
1- Başvuru süreci herkese açık. İyi programlar genellikle başvuruların yüzde 1-3’ünü kabul ediyor
2- Hızlandırma sürecine ek olarak 20- 50 bin dolar ve Euro arasında tohum yatırımı ve yüzde 5-10 arasında ortaklık yapıyorlar.
3- Programlar, genellikle ekipleri seçiyor, tek kurucusu bulunan girişimlerin zor süreçlerde başarısız olma olasılığının daha yüksek olduğunu düşünüyor.
4- Genellikle 3 – 6 aylık bir mentorluk eğitimi süreci sonrasında takip eden Demo Day’de girişimcilerin hızlanmaları ve yatırım almaları bekleniyor.
5- Hızlandırıcılar seçim dönemleri için de çalışıyor. Yılda 2-4 seçim yapıyorlar. Bazı hızlandırıcılar ortak çalışma alanları sağlıyor. Bazıları ise hiç yer sağlamıyor.
6- Girişimciler hızlandırma programı sürecinde başvuru, seçim, program, Demo Day ve mezuniyet sonrası olmak üzere ana 5 aşamadan geçiyor.

YILDA 1 MİLYON GİRİŞİM KURULUYOR
Hızlandırıcıların yapılarına baktığımızda fiziksel, klasik eğitim sistemi lise ve üniversite yapısına çok benziyor. Belirli bir yerde, belirli bir süreyle eğitim alıyorlar ve mezun oluyorlar. Bugün Avrupa ve Amerika’da 400’ün üzerinde aktif hızlandırıcı olduğu tahmin ediliyor. Tüm dünyada ise 2 bin inkübasyon merkezi ve 1.000’in üzerinde hızlandırıcı olduğu tahmin ediliyor. Mezun sayısı konusunda kesin bir istatistik olmamakla beraber 10 bine yakın olduğu tahmin edilebilir. Yine kesin bir rakam olmamakla beraber dünyada yılda 1 milyonun üzerinde teknoloji girişimi kurulduğu tahmin ediliyor. Hızlandırıcı programlarının iş modelleri, bulundukları ülkelerin sorunlara göre şekillendiriliyor.

HIZLANDIRICILARIN SORUNLARI
1- Lokasyon ve belirli süre sınırları var. Hızlandırıcı programına seçildiğinizde 3-6 ay arasında orada fiziksel olarak bulunmanız şart koşuluyor.
2- İyi hızlandırıcılar binlerce başvuru alıyor ve sadece yüzde 1-3 arasındaki başvuruyu programlarına kabul ediyorlar.
3- Seçim sadece destek olabilecekleri girişim sayısı için düşünülüyor. Her dönemde belirli bir sayının üzerinde girişimci seçimi yapılamıyor.
4- Hızlandırıcı programından mezun olduktan sonra post-mentorship veya girişimcinin ilerleyen dönemlerdeki desteği azalıyor ve hatta sıfırlanıyor. 3-6 aylık hızlandırma dönemindeki destek seviyesine hiç bir zaman ulaşılamıyor.
5- Tüm hızlandırıcı programları mentorlarını sitelerinde listeliyor. En iyi isimler ön plana konuluyor, ancak mentorların sayısı ve popüler olmaları hızlandırıcı programında etkili olacakları anlamına gelmiyor. Aslında mentorların girişimcilerle etkileşiminin kalitesinin ölçülmesi gerekiyor.
6- Mentorların değerlendirilmesi yapılmıyor, hangi mentor girişimcilere daha iyi destek veriyor, hangisi ilgilenmiyor pek bilinmiyor. Tüm bu sorunları sıraladıktan sonra size şunu söyleyebilirim, yakın zamanda hızlandırıcıların iş modellerinde yenilik görüp, farklı süreçlerle karşılaşacağız.