Fırsat nerede?


Bitaksi, Fitwell, Pepapp, Peakgames, Gramgames, Scorp, Getir, Kapgel, Conneted2me, Tuşla… Son dönemin bu başarılı işlerinin hepsi mobilde hayat buldu. Önümüzdeki dönemde de mobilin çıkışını sürdürmesi bekleniyor. Start up dünyasının önemli isimleri de bu konuda hemfikir. Lojistik, ödeme ve sadakat programlarının yanı sıra birçok geleneksel sektörün mobil girişimlerle birlikte ciddi bir dönüşüm yaşayacağını düşünüyorlar.

Dünyada mobil uygulamaları kullananların sayısı, 2016’da 1,6 milyar kişiye ulaştı ve 2021’e kadar bu sayının 3,6 milyar kişiye kadar yükselmesi bekleniyor. App Annie’nin mobil uygulama ekonomisi üzerine hazırladığı “The App Economy Forecast: $6 Trillion in New Value” başlıklı raporda açıkladığı bu veriler, mobil dünyadaki potansiyeli gözler önüne seriyor. Aynı raporda, 2016 yılında 1,3 trilyon olan küresel uygulama ekonomisinin, 2021’de 6,3 trilyon dolara ulaşacağı öngörülüyor. Bağımsız web analitiği şirketi StatCounter’ın da Ekim 2016’da dünya genelinde tabletlerden ve mobil cihazlardan internete erişim oranının, ilk kez masaüstünü geçtiğini duyurması, mobilin gelecekte bugünden çok daha önemli hale geleceğini gösteriyor.

Dünyada olduğu gibi Türkiye’de de mobil hızlı bir gelişim içinde. Bu yüzden hem girişimcilerin hem yatırımcıların odaklandığı alanların başında mobil geliyor. Genç nüfusun etkisiyle teknolojiye adaptasyon hızının yüksek olduğu Türkiye’de, girişimcilerin bu alandaki performansı da aslında hiç fena değil. Ancak yatırım bulamamak, bu alanda da birçok iyi fikrin yok olup gitmesine neden oluyor. “Yatırım sıkıntısından dolayı yeterli sayıda başarılı örnek çıkamıyor” diyen Hasan Aslanoba gibi yatırımcılar, Türkiye’de yatırım ortamının gelişmesi gerektiğini düşünüyor.

EN BAŞARILILAR
Yatırımcıların işaret ettiği en başarılı mobil girişimler, sağlık alanında Fitwell, Pepapp ve Longi, sosyal medyada Scorp, oyun alanında Peakgames, Gramgames ve Recontact olarak sıralanıyor. Aslanoba Capital’in kurucu başkanı Hasan Aslanoba ise “Türkiye’de halen en başarılı mobil uygulama açık ara Bitaksi’dir” diyor.

Kullanıcı ihtiyacına hızlı ve kolay cevap veren hizmet uygulamaları da mobil dünyada gözde alanlardan… Getir, KapGel, Bisu ve Sukolay gibi girişimler, bu alanda öne çıkıyor. Perakendede ise daha çok kurumsal girişimler olan Zubizu ve Hopi başarılı olarak kabul ediliyor.

Bunların dışında Tuşla, Kaave Falı, Conneted2me, Educain, Voscreen, Volt ve Typorama; yatırımcıların beğendiği girişimler arasında. Yatırımcılar, mobil kullanım artışının başka sektörleri de etkilediğine dikkat çekiyor. Endeavor Türkiye Genel Sekreteri Aslı Kurul Türkmen, bu gibi işlere App Samurai ile Alegra gibi mobil uygulamalara hizmet veren girişimleri örnek gösteriyor. “Mobili sadece akıllı telefon olarak düşünmemek lazım; tablet, saat gibi araçların da dahil olmasıyla mobil, bir mecra haline geldi” diyor.

GÖZLER OYUNDA
Mobilde oyun büyük fırsatlar sunan alanlarından biri. Son dönemde Gram Games ve Peak Games’in Türkiye’den çıkıp global arenada da ciddi bir kullanıcı sayısına ulaşması, diğer girişimcilere de ilham oldu. Türkiye’deki girişimcilerin mobildeki performansını başarılı bulduğunu ifade eden Etohum Kurucusu Burak Büyükdemir, “Başarılı girişimlerin genellikle oyundan çıktığını görüyoruz.

Şu anda Türk girişimciler tarafından hayata geçirilmiş en başarılı uygulamalardan birinin Gram Games’in oyunu olan 1010 olduğunu düşünüyorum. Oyunu sosyal mesajlaşma eğlence, iş dünyası yazılımları takip ediyor.” StartersHub ve Startupbootcamp Istanbul Genel Müdürü Çiğdem Toraman ise girişimlerin başarı gösterdikleri diğer alanları şöyle sıralıyor:

“Finans teknolojileri, B2C pazarında iletişim, turizm, e-ticaret, pazaryeri uygulamaları, B2B’de ise ofis ve çalışan verimliliğini artırmaya yönelik ürünler ön plana çıkıyor. Özellikle son zamanlarda sosyal medya uygulamalarından ‘on demand mobil’ ve pazar yeri uygulamalarına bir kayma söz konusu. Özel ve farklı bir teknoloji barındırmayan mobil çözümler yeterince cazip değil. Bu nedenle mobilde çıta girişimciler için çok yüksek.”

“POTANSİYEL YÜKSEK”
Girişimciliğin son dönemin en popüler konularından biri olması ve gençler arasında gittikçe yaygınlaşması, yatırımcıların Türkiye’den mobil alanda daha başarılı girişimler çıkacağı konusunda hemfikir olmasını sağlıyor. Çiğdem Toraman, girişimcilerin performanslarının yükseldiğine inanıyor ve şunları söylüyor:

“Türk girişimcilerin risk alma eğilimi, yabancı dil yetkinlikleri, fırsat değerlendirme yetenekleri ve beceri grupları, özellikle mobilde gün geçtikçe daha da yükseliyor. Uluslararası mobil uygulamalarımızın sayısının artacağına dair inancımız kuvvetleniyor.”

Endeavor Türkiye Girişimci Seçim ve Hizmetler Direktörü Didem Altop ise girişimcilerin performansı konusunda görüşlerini şöyle paylaşıyor:

“Özellikle geçmiş örneklere baktığımızda, Pozitron gibi Türkiye’nin en büyük exit’lerinden birini yapmış şirketler var. Daha güncel bir exit olarak Flight Recorder bulunuyor. Türkiye’de bu tür vizyoner şirketlerin artması, yeni nesil girişimciler için rol modeli yaratması açısından çok önemli.”

YATIRIMLARIN ADRESİ
Bundan sonra mobilde yeni yatırımın adresi hangi alanlar olacak? Son 10 yılda mobilin önlenemez bir yükselişi olduğunu ifade eden GBA Üyesi Fırat İşbecer, şöyle konuşuyor:

“Önce büyük veri, sonra yapay zeka tüm dünyayı kökünden değiştirecek. Buna hazırlıklı olmalıyız. Akıllı telefonlar, 20 yıl sonra ortadan kalkabilir; akıllı telefonun bir adım ötesini hayal edip yatırım yapmalı.”

Hasan Aslanoba, mobilde lojistik, ödeme ve sadakat programlarının öne çıkacağını dile getiriyor. Endeavor’dan Aslı Kurul Türkmen ve Didem Altop ise şunları söylüyor: “Tarım gibi mobil kullanımının kısıtlı olduğu sektörlere mobili dahil etmek, pazarın verimlilik ve kârlılığının artmasını sağlıyor.

Geleneksel sektörler mobile kaydıkça ciddi bir dönüşüm yaşanacak. IoT, akıllı ev, sanayi 4.0 sadece mobilden yönetilebilir hale gelecek.” Küçük ve orta boy işletmelere yönelik mobil uygulama alanlarında oldukça fazla fırsat olduğunu düşünen Çiğdem Toraman ise “Akıllı ev ve şehirler alanlarında üretilen yeni teknolojileri destekleyici IoT uygulamaları alanlarında yatırım yapılabilir” diyor.

GİRİŞİMCİ ÇOK, YATIRIMCI AZ
Türkiye’de girişimcilerin potansiyeli yüksek ve çok sayıda girişimci var. Uzmanlar, melek yatırımcı ve yatırım fonları sayısının hala yeterli olmadığını belirtiyor. Yatırım sıkıntısından dolayı yeterli sayıda başarılı örnek çıkmadığını ifade eden Hasan Aslanoba, ekonomimizin büyüklüğü dikkate alındığında, dünya ortalamalarına göre yapılması gereken start up yatırımlarının ancak 20’de 1’inin yapılabildiği bilgisini veriyor.

Türkiye’de aslında yatırım ekosisteminin istenilen ölçüde gelişmemesi, sadece mobili değil, start up dünyasının her alanını etkiliyor. Mobilde daha çok fırsat olduğu ve bunu değerlendirecek yatırımcıların artması gerektiği dile getiriliyor. Türkiye’de melek yatırımcıların az olduğunu belirten Gittigidiyor Genel Müdürü ve TOBB E-Ticaret Meclisi Başkanı Öget Kantarcı, “Çoğu girişimcilik fikri, daha çok yabancı yatırımcıların ilgisini çekiyor ve onlar sayesinde daha büyük iş fırsatlarına dönüşüyor” diyor. Fırat İşbecer ise yatırım iklimini, “Bir ülkede yatırım ortamının oluşması ve gelişmesi için güven ortamı sağlanmalı. Aynı zamanda ticaret hukukunun kusursuz ve tarafsız çalışması gerekiyor. Bu konuda atılacak adımlar sayesinde sadece mobilde değil, tüm ekosistemde yatırımlar artar” sözleriyle değerlendiriyor.

SERKAN ÜNSAL STARTUPS.WATCH’UN KURUCUSU
“BÜTÇESİ İYİ OLAN ÖNE ÇIKIYOR”

KİM BAŞARILI? Şu an Türk girişimciler tarafından hayata geçirilmiş en başarılı akıllı telefon uygulamaları BiTaksi ile Gram Games’in oyunları diyebilirim. Mobilde kullanıcının ayağına hizmet getiren servisler neredeyse dijital asistanımız oldu. Dolayısıyla bu gibi hizmetler sunan girişimler başarılı oluyor.

SERMAYE ÖNEMLİ Mobil uygulama geliştirmek, çok iyi bir ara yüz ve kullanım kolaylığı sağlamak, sermaye gerektiriyor. Düşük bütçeleri olan girişimler, bu nedenle çok iyi mobil uygulamalar çıkaramıyor. Pazardaki en iyi, kullanışlı ve şık uygulamalar, genelde bütçesi iyi olan, yatırım almış girişimler veya kurumsal girişimler.

Serkan Ünsal

Serkan Ünsal

MOBİLDE BAŞARININ SIRRI
HIZLI DAVRANIN Pepapp Kurucu Ortağı Emrah Yiğit’e göre eğer iyi bir fikriniz varsa veya var olan bir fikrin üzerine yeni bir şeyler eklediyseniz hayata geçirmek için çok hızlı davranmalısınız. Yiğit, “Fikrinizi doğru insanlarla paylaşmaktan çekinmeyin” diyor.

KİTLEYİ TANIYIN Scorp Kurucu Ortağı İzzet Zakuto, “Bizi başarılı kılan en önemli şey, pazarın eksiğini doğru belirlemek oldu. Hitap ettiğimiz kitlenin ihtiyaçlarını, isteklerini doğru şekilde belirleyebilmek bizi farklılaştırdı” diyor.

ÇÖZÜM SUNUN
Birbilenesor’un yapımcısı Gökhan Alparslan, mobil dünyada mühendislik harikası bir uygulama yapmak yerine, gerçek problemlere çözüm getirmek, kullanıcıya dokunan uygulamalar yapmak gerektiğini düşünüyor.

İHTİYAÇ OLUŞTURUN Tuşla’nın yönetici ortağı Barış Yaşa, şunları söylüyor: “Mobilde, ya gündelik hayatımıza girmiş bir problemi çözmeli yada yeni bir alışkanlık edindirmeliyiz. Geri bildirimleri değerlendirmek, bu işin olmazsa olmazı.”

ANI YAKALAYIN Longi Kurucu Ortağı Berk Yılmaz ise mobilde sunulan hizmetlerin tam o ‘istenilen an’ için tasarlanmış olması gerektiğini düşünüyor ve ekliyor: “Bizim uygulamamız Meditasyon, böyle bir deneyim sunuyor.”

Nazım Salur

Nazım Salur

NAZIM SALUR BİTAKSİ VE GETİR’İN KURUCUSU
MOBİLİN ANA UNSURU NE OLACAK?

GELECEĞİN TRENDLERİ Mobil uygulamalar üzerinden ticaret daha fazla pazar payı alarak büyüyecek. Tek tıkla ödeme, mobil ödemenin ana unsuru olacak. Lokasyon bazlı servisler, ödeme, sağlık ve eğitim uygulamaları, önümüzdeki yılların en popüler uygulamaları arasından yer alacak.

EN ÖNEMLİ YANLIŞ Girişimcilerin en önemli yanlışı, gerçek ihtiyaçlarının epeyce altında fonlarla işe başlamaları. Gereken paranın çok altında fonlarla başlayan girişimciler, pazarlama ve tanıtım konularında ister istemez çok çekingen davranıyor. Bu da çoğu girişimin özünde iyi fikre sahip olmamasına rağmen başarısız olmasına neden oluyor.

 

Yorum yapın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Time limit is exhausted. Please reload the CAPTCHA.