Kadir Kurtuluş: Dünyanın online noteri olacağız

Proofstack, Türkiye’den çıkan Vietnam merkezli bir girişim. Proofstack, iOS, android, chrome ve web uygulamaları üzerinden 60 saniye gibi kısa bir sürede mahkemelerde kullanılabilecek bir delil elde etmeyi sağlıyor. Şimdiden 30 ülkede geçerli bir sistem kurduklarını belirten şirketin kurucularından Kadir Kurtuluş, “Bizim hedefimiz, dünyanın online noteri olmak” diyor.

AYŞEGÜL SAKARYA [email protected]

Türkiye’den çıkan Vietnam merkezli bir girişim olan Proofstack, Kadir ve Hasan Kurtuluş kardeşlerin yaklaşık 4,5 yıllık çalışmasının ardından ortaya çıktı. Proofstack, kısaca yasal delillerin üretilebileceği, doğrulanabileceği ve yönetilebileceği bir platform. Yani yeni nesil bir noter gibi çalışıyor. Site, ihtiyaç duyulan belgelerin yazılı ve görsel belge korumasında blockchain (kayıt zinciri) teknolojisini kullanıyor. Belgeleri, ‘blockchain zaman damgası’ (bitcoin, ethereum) ve ‘nitelikli zaman damgası’ ile işaretliyor. Bu şekilde iOS, android, chrome ve web uygulamaları üzerinden 60 saniye gibi kısa bir sürede mahkemelerde kullanılabilecek delil elde etmeyi sağlıyor. Böylece tüm dijital paylaşımlar, belgeler hatta yapılan kazanın video kaydı bile kayıt altına alınabiliyor. En büyük teknoloji portal’lerinden TechCrunch tarafından gelecek vadeden üç blockchain projesinden biri olarak seçilerek Disrupt San Francisco’ya davet edilen Proofstack, önümüzdeki dönemde ihracata hazırlanıyor. Bir yılda 500 milyon liralık yazılım ihracatı beklediklerini söyleyen şirketin kurucularından avukat Kadir Kurtuluş ile Proofstack’in hikayesini ve yeni dönem planlarını konuştuk:

Kadir Kurtuluş

Proofstack fikri nasıl ortaya çıktı?
Okul bittikten sonra ağabeyim Hasan Kurtuluş ile MBA yapmak için İngiltere’ye gittik. Bu dönemde blockchain yeni yeni çıkıyordu. Bu sistemin dünyayı nasıl değiştireceğini gördük. Benim de avukat olmam dolayısıyla “delil üretimi konusunda bir proje geliştirelim” dedik. İngiltere’de bunu tasarladıktan sonra Türkiye’ye gelip avukatlık bürosu açtım. Sonrasında ağabeyim de geldi. Biraz çalıştık ve Vietnam’da çok daha az maliyetle bu işi geliştirebileceğimizi gördük. Ağabeyim, Vietnam’a yerleşerek bir ekip kurdu. Dört yıldır bu işin üzerinde çalışıyoruz. Bugüne kadar 4,5 milyon dolar harcadık. Projemiz yeni tamamlandı.

Copyrobo olarak yola çıkmışken adınızı Proofstack olarak değiştirdiniz. Neden böyle bir adım attınız?
Copyrobo ismini Copy-right Robot’tan türetmiştik. Ancak zaman geçtikçe işin boyutu genişledi. Bu isim hizmetlerimizin çeşitlenmesi ve platforma ekleyeceğimiz yeni özellikler için yeterli olmayacaktı. Proofstack ismi fazla sayıda yasal delil sağlama konusunda fark yaratan özelliğimizi öne çıkaran bir isim. Yerli ve yabancı şirketler, Türkiye ve diğer ülkelerdeki yerel yasalarla uyumlu tespit etmek istedikleri belgeler ve varlıklar için hizmetimizi kullanmak istiyordu. Bu da ismimizi değiştirmemizin önemli nedenlerinden biri oldu.

Siz dünyada yeni bir model deniyorsunuz. Yaptığınız işi biraz daha detaylı olarak anlatır mısınız?
Biz delil üretiyoruz. Bizim hedefimiz, dünyanın online noteri olmak. Bu sadece telif haklarına yönelik değil. Her anlamda delil üretmekle alakalı bir iş. Yaptığımız işi özetlemek gerekirse cep telefonunuzda bir fotoğraf var. Tek tuşa basarak zaman damgalıyoruz ve böylece fotoğrafın size ait olduğunu kanıtlıyoruz. Bir siteniz var ve içerik yazdınız, bu içeriğin alınmasından korkuyorsunuz, bu durumda notere gidersiniz. Biz bunun notere gitmeye gerek kalmadan, elektronik olarak bütün dünyada 30 saniyede yapılmasını sağlıyoruz. Tüm bunlar için blockchain (kayıt zinciri) teknolojisini kullanıyoruz. Belgeleri, ‘blockchain zaman damgası’ (bitcoin, ethereum) ve ‘nitelikli zaman damgası’ ile işaretliyoruz.

Yaptığınız işin yasal zemini nedir?
Türkiye’de 5070 sayılı elektronik imza kanunu var. Bu kanuna göre elektronik sertifika hizmet sağlayıcılarda yapılan zaman damgası notere eş değer bir belgedir ve mahkemelerde kesin delil olarak kullanılır. Avrupa Birliği’nde 910/2014 sayılı eIDAS yasaları çıktı. Artık 28 AB ülkesinde geçerli yasal delil elde edilebiliyorsunuz. AB ülkelerinden birinde yaptığınız bir zaman damgası 28 ülkede birden geçerli. Biz bunların hepsiyle anlaşmalar yaptık. Yaptığınız işlemle TÜBİTAK’ta zaman damgası alıyorsunuz.

E-imza şirketleri neden daha önce bu işe girmemiş?
Aslında benzer sistemler vardı ama biz bunu farklı bir noktaya götürdük. Mesela EPDK raporlarında zaman damgası ister. Ama doğru kurgulayıp dünyayı da içine katarak yapılan bir uygulama yoktu.

Bu uygulama ücretli mi?
Bu bir cep telefonu uygulaması. Uygulamayı ücretsiz yüklüyorsunuz. Ondan sonra aldığınız hizmet karşılığında 1 dolar ödemeniz gerekiyor. Ancak şu an piyasada ücretsiz sürüm var, hala ücretliye geçmedik. Kişilerin yanı sıra şirketler de bizim servislerimizi kullanabilecek. Bunun için Destek Patent’le anlaştık.

Nasıl bir anlaşma yaptınız? Bunun katkısı ne olacak?
Kurumsal paketlerin satışında Destek Patent’le iş birliği yapıyoruz. Destek Patent’in fikri sınai haklar alanındaki tecrübesi ile Proofstack’in blockchain protokolleri ve nitelikli sertifika sağlayıcılarının gücünü birleştiriyoruz. Bu sayede hem Türkiye hem dünya mahkemelerinde geçerli çoklu yasal deliller elde edilebilecek. Ayrıca fikri ve sınai haklarda gerekli başvurularla ilgili hizmetler de alınabilecek. Blockchain üzerine inşa edilen protokolleri (Bitcoin, Ethereum ve Litecoin) tanıyan ülkeler nezdinde yasal delillere sahip olunabilecek. Bu sistemi Türkiye’den yöneteceğiz. Bu sayede ilk yılda 500 milyon liralık yazılım ihracatı gerçekleştirmeyi bekliyoruz. Türkiye’de Destek Patent’le yaptığımız anlaşmayı İtalya gibi farkı ülkelerde de o ülkelerin önemli şirketleriyle yapacağız.

Sisteminiz yurt dışında kaç ülkede geçerli?
Şu an anlaştığımız 30 ülke var.

Başka hizmetleriniz var mı?
Mesela proof of document (dökümanın kanıtı) var. Belgelerin birer delil olarak saklanmasını sağlıyor. Örneğin Yeni Zelanda’dan aldığınız diplomanızın gerçek olup olmadığını kanıtlayan bir sistem. Proof of transaction (işlem kanıtı) hizmetimiz kurumların yaptığı işlemlerin tüm dünyada legal olmasını sağlıyor. Proof of existence (varlığın kanıtı) ise finans kurumlarında işe yarayabilecek bir sistem. Bir arabaya çarptınız, uygulama üzerinden videosunu çekiyorsunuz ve gönderiyorsunuz. Biz elektronik hizmet servis sağlayıcıya gönderip zaman damgalatıyoruz, bu sigorta şirketinin ekranına düşüyor. Devlete de yeni bir sistem hazırlıyoruz. Bu sistem trafik ihlal bildirimi. Yolda yürüyorsunuz biri yanlış park etmiş, çek ve gönder, bu anında polisin ekranına düşüyor.

Yatırımcı almayı planlıyor musunuz?
Yatırımcının para değil değer getirmesi bizim için önemli. Dünyanın en büyük 50 şirketi arasında yer alan iki şirketle ortaklık için görüşmelerimiz sürüyor.

“DAHA UYGUN VE HIZLI BİR SİSTEM”
KOBİLER İÇİN ÖZEL MODEL

Bizim hayata geçirdiğimiz bu sistemde KOBİ’ler için aylık ödeme modelleri olacak. Mesela aylık 10 dolara 10 hizmet alabilecekler. Bu bütün sektörlerde kullanabilecek bir model. Örneğin bir şirkete sunum yaptınız ve fikriniz kullanıldı.

DAVA AÇMA ŞANSI Bu sunumu sisteme yüklediğinizde sizin fikriniz olduğunu kanıtlayarak dava açarak para alabileceksiniz. Telif haklarıyla ilgili yapılabilecek işlemler tescil, noter veya zaman damgasıdır. Maliyet olarak bakınca noter 150 TL’den fazla bir ücret ve iki saatinizi alır. Bizim sistem ise sadece 10 saniyenizi alıyor.

“DÜNYANIN KAYIT MERKEZİ OLACAĞIZ”
“SİSTEM KURUYORUZ”
Büyük şirketler bizden blockchain projesi istiyor. Biz kendi projemizi bırakıp başka bir projeye odaklanmak istemiyoruz. Bir laboratuvar kuruyoruz. Delillerin yani tapu gibi kayıtların devredileceği bir sistem kurmayı planlıyoruz. Bizim gönlümüzden geçen bunu Türkiye’de hayata geçirmek. Dünyanın kayıt merkezi olmayı planlıyoruz. KRİPTO PARA Bir blockchain şirketi olarak halka arz yapıp kripto para çıkarma planımız var. Artık dünya rezerve dayalı ekonomilerden işleme dayalı ekonomilere geçiyor. Biz de bu doğrultuda uygun olabilecek farklı projelere odaklanacağız.

Kadir Kurtuluş

“AYAKTA KALAN YÜZDE 5 İÇİNDEYİZ”
KİMLER YOK OLDU?
Deloitte raporuna göre blockchain şirketlerinin yüzde 95’i yok olmuş durumda. Çünkü geleceğe dair bir iş yapıyorlar. Hukuki bir zemin yok. Büyük kurumlar AR-GE yapıp bekliyor. Ama girişimcilerin bu şansı yok. Biz dünyada ayakta kalan yüzde 5 içindeyiz.

“BİZ SEÇİLDİK” Dubai 2020’ye kadar tüm altyapısını blockchain’e geçiriyor. Orada da onu yapacak şirketlerden biri seçildik. Pek çok yerden ödül aldık. Başka yerlere de davet edildik ama ödül derdinde değiliz. Onu vakit kaybı olarak görüyoruz.

50 ÜLKEDE GEÇERLİ Blockchain’in sağladığı en büyük farklılık; delillerin yıllar sonra 10 ülke yerine 50 ülke mahkemesi tarafından tanınabilecek olması. Ayrıca doğrulanabilme noktasında çok hızlı sonuçlar alınabilmesi veya tüm dünyada geçerli oluşu. Blockchain temelli ortak kimlik sistemlerinin gelişimi ile beraber; sözleşmeler, onaylamalar, notlandırmalar, transferler, müşterini tanı (KYK) gibi birçok konu hızlıca çözülebilecek.

Yorum yapın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Time limit is exhausted. Please reload the CAPTCHA.