Atıl Erken: Olgunlaşmış girişimlere bakıyoruz

6 yıl önce kurulan girişim sermayesi fonu Collective Spark, 3,5 milyon dolarlık birinci fonunu pazarı tanımak için kullandı. Collective Spark Kurucu Ortağı Atıl Erken, şimdi ikinci fonu oluşturduklarını söylüyor. “35 milyon dolarlık ikinci fonla 5 yılda 12-18 arasındaki start up’a yatırım yapmayı hedefliyoruz” diyen Erken, özellikle olgunlaşmış girişimlere baktıklarını anlatıyor.

AYÇE TARCAN AKSAKAL [email protected]

Atıl Erken, 6 yıl önce kurulan girişim sermayesi fonu Collective Spark’ın üç kurucu ortağından biri. Ortaklarıyla kendi fonunu kurmadan önce 13 yıl Amerika’da yaşayan Erken, bu dönemde profesyonel yöneticiliğin yanı sıra start up’lara yatırım yaptı.

Yöneticilik yaptığı Washington Post gazetesini Facebook’un kuruluş aşamasında yatırım yapmaya ikna eden Erken, ABD’de sağlık alanında iki start up da kurdu. Bunlardan biri başarılı, diğeriyse başarısız oldu. Erken ise başarılı olan girişimini kârlı bir şekilde satıp Türkiye’deki girişim fırsatlarını değerlendirmek için geri döndü.

Collective Spark’ın 3,5 milyon dolarlık birinci fonunu girişim pazarını öğrenmek için kullandıklarını belirten Erken, 35 milyon dolar tutarındaki ikinci yatırım fonuyla 5 yılda 12 -18 arasındaki start up’a yatırım yapacaklarını söylüyor. Sayıyı 20’ye kadar çıkarabileceklerini de sözlerine ekliyor. “Birinciye göre ikinci fonun büyüklüğünü 10 katına çıkardık” diyen Erken, eskiden kuruluş aşamasındaki fikirlere odaklanırken ikinci fonla birlikte “olgunlaşmış” girişimlere baktıklarını açıklıyor.

Atıl Erken
Atıl Erken

Collective Spark Kurucu Ortağı Atıl Erken ile Amerika’da başlayan girişimcilik hayatını, yatırımlarını ve geçen yıl kurdukları ikinci fonla 5 yıllık hedeflerini konuştuk:

Girişimciliğe başlamanız nasıl oldu?
ODTÜ’den mezun olduktan sonra 4 yıl İstanbul’da Arthur Andersen’da strateji ve teknoloji danışmanlığı yaptım. Daha sonra master için ABD’ye Duke Üniversitesi’ne gittim. Washington Post’un dijital tarafında işe girdim. Medya grubunun dijital kanadında ev, araba gibi seri ilanlar iş kolunu yönettim. O zaman gazeteler için seri ilanlar önemli bir gelir kaynağıydı. Bu dönemde Washington Post’u ikna edip bilançodan yatırım yapmaya başladık ve böylece ABD’de yatırım fırsatlarına bakma şansım oldu. Reddit’ten Youtube ve Facebook’a kadar birçok projeye baktım. Bunların bir kısmına yatırım yaptık, bir kısmına yatırım yapamadık. Facebook’a baktığımızda çok erken aşama bir start up’tı ve yatırım yapabildik.

Kendi start up’ınızı kurmanız nasıl oldu?
Washington Post’un genel müdürü Chris Schroeder kendi start up’ını kuruyordu. Ben de onunla birlikte girişimcilik tarafında suya atladım. Chris, çok kısa sürede çok ciddi bir para bulabildi. Daha sonra almaya çalışıp alamadığımız başka bir grup, bizi satın aldı ve 4 yılın sonunda çıkış yaptık.

Sonra ne yaptınız?
Bazı girişimlere baktım ve sağlık alanında Crossix diye bir girişime erken aşamada danışman olarak destek oldum. Oldukça başarılı bir start up’tı ve geçen gün 450 milyon dolarlık bir çıkış yaptı. Amacım, bireysel olarak melek yatırımcılık yapmaktı ve bir yandan da kendi start up’ımı kurmayı düşünüyordum. Bu dönemde ABD’de girişimci olarak iki start up tecrübem oldu.

Bu start up’lar hangi alanda faaliyet gösteriyordu?
Bunlardan ilki, sağlık sigorta şirketlerine kullanıcıları arasında iletişim platformu hizmeti sağlayan Cadit Health idi. İkinci kurduğum Cronosshealt mobil uygulama üzerinden astım hastalarına destek oluyordu. Birincisi kârlı oldu ve buradaki hisselerimi başka bir ortağa satarak çıktım. İkinci girişimim ise başarısız oldu.

Exit’ten sonra ne yaptınız?
New York’ta melek yatırım ağı kurdum. 10-15 yatırımcıyla birlikte daha çok sağlık ve reklam alanlarındaki girişimlere yatırım yaptık. ABD’de 13 yıl yaşadıktan sonra orada öğrendiklerimi Türkiye’de nasıl uygulayabilirim diye düşündüm ve ülkeme dönmeye karar verdim. 1 yıl İstanbul ile New York arasında yaşadım ve ortaya fon kurma fikri çıktı. O dönemde Türkiye’de fonlar yeni kuruluyordu. Onların odaklandıkları Seri A’ya odaklanmak yerine biraz daha erken aşamadaki boşluğu doldurmak istedim ve fikir aşamasındaki projelere yatırım yapmayı düşündüm. Ardından Sıla Çelik’le birlikte iki ortak Collective Spark’ı kurduk. Sonra geçtiğimiz yıl mayıs ayında ikinci fonu kurma fikri çıktı. Üçüncü ortak yatırımcımız Görkem Oktay’la ikinci fonu kurduk. Şu anda aktif bir şekilde yatırım yapıyoruz.

İlk fonla hangi start up’lara yatırım yaptınız?
Bu dönemde ikinci el mobilya pazaryeri olan Dekopasaj, çocukların eğlenirken öğrenmesini sağlayan üyelik kutusu Pacolino ve bireysel tüketici kredisi platformu Tekkredi’ye yatırım yaptık.

İlk fondan hangi yatırımlar devam ediyor?
Birinci fonla yatırım yaptığımız 7 yatırımdan insan kaynakları ve moda alanındaki 4 proje devam etmedi, 3’ü devam ediyor.

İkinci fonu kurduktan sonra kaç yatırım yaptınız?
7 yatırım sonuçlandı. Bu yılı 8 yatırımla kapatmayı düşünüyoruz. 1,5 yılda 8 yatırımı tamamlamış olacağız.

İkinci fonun büyüklüğü nedir?
24 milyon dolarla doğmuş bir fon. Hedef büyüklüğü 35 milyon dolar. Böylece fon tutarımızı 10’a katlamış oluyoruz.

Neden 10’a katladınız?
Bu durum daha çok birinci fonun çok küçük olmasıyla alakalı. Amacımız, daha çok Türkiye girişim pazarını öğrenmekti. Baştan büyük bir yatırım yapmak yerine daha küçük yatırımlar yapıp pazarın evrildiği yere doğru kendimizi yontarız diye düşündük. Gerçekten öyle oldu ve fikir aşamasında yatırım yapmaktan biraz daha Seri A tarafına kaydık. Şu anda baktığımız projeler, daha çok 3-4 yaşında, kendini kanıtlamış ve belli bir aşamaya gelmiş, olgunlaşmış girişimler. Dolayısıyla bugün bizim doğurup belli bir aşamaya getirdiğimiz şirketlerin olgunluğundaki şirketlere bakıyoruz.

İlk fona göre başka fark var mı?
İlk fon 3,5 milyon dolar tutarındaydı ve ilkinde modelimiz biraz daha aşamalıydı. Proje devam ediyorsa ve start up bir sonraki aşamaya geçmişse fonluyorduk.

Diğer fonlardan nasıl farklılaşıyorsunuz?
Üç ortak olarak daha önce kendi girişimlerimizi kurduğumuz için start up DNA’sını biliyoruz. Bu sayede start up’lara destek olmak çok daha kolay hale geliyor. Onların sıkıntılarını daha kolay anlayabiliyorsunuz. Dışarıdan farklı bir gözle onların göremediği bazı konularda yardımcı olabiliyorsunuz. 8 kişilik bir ekibiz. Teknik kaynakları merkezde kendi bünyemizde bulundurup portföy şirketlerimize açıyoruz. Operasyonel destek anlamında girişimlere çok katkımız oluyor. Bu çok önemli. Çünkü yatırım yaptığımız start up’larda kalifiye insan kaynağının hem maliyetini karşılıyoruz hem erişebilir hale getiriyoruz.

İkinci fonu kurduktan sonra hangi start up’lara yatırım yaptınız?
6 girişime yatırım yaptık. Bunlardan 2’si, bir önceki fondan devam edenler. Dördü ise yeni. En büyük fonlamayı 2,1 milyon dolarla temizlik alanında faaliyet gösteren Mutlubiev’e yaptık. Mutlubiev, İtalya ve İspanya’dan sonra Londra’ya açıldı. Diğer yatırımımızı tarım alanında faaliyet gösteren Tarfin’e yaptık. Skorlama ve büyük veri işlemede iyiler. En küçük yatırımımız ise Userguiding oldu.

Yeni yatırım var mı?
Kasım başında e-ticaret siteleri için fiyat optimizasyonu sağlayan Pricing’e yatırım yaptık. Bu da cirosunun yüzde 80’ini yurt dışından sağlıyor.

İkinci fonla daha kaç şirkete yatırım yapacaksınız?
Toplamda 12-18 arasında start up’a yatırım yapmayı düşünüyoruz. Bunu sayıyı 20’ye kadar taşıyabiliriz.

Yaptığınız yatırımların büyüklüğü nedir?
150 bin ile 1,5 milyon dolar arasında değişiyor. Ancak kesinlikle şirkete yatırım yaptıktan sonra orada bırakmıyoruz.

Önümüzdeki 5 yıl için en önemli hedefiniz nedir?
Şu ana kadar 5,5 milyon dolar tutarında yatırım yaptık. Yıl sonuna kadar yatırım tutarı 6-7 milyona kadar çıkabilir. Her çeyrekte bir yatırım yapacak şekilde ilerlemeyi düşünüyoruz. 5 yılda 35 milyon dolar yatırmış olmayı istiyoruz. Yatırım yaptığımız start up’lardan 5’i başarılı olursa bizim için çok büyük başarı olacak.

İKİNCİ FONLA KAÇ START UP’A YATIRIM YAPACAKSINIZ?
“12-18 start up’a yatırım yapmayı düşünüyoruz. Bu sayıyı belki 20’ye kadar taşıyabiliriz.”

BAŞARI KRİTERİNİZ NEDİR?
“Yatırım yaptığımız start up’lardan 5’i başarılı olursa çok büyük başarı olacak.”

“GÜZEL EXIT’LER YAPMAYI UMUYORUZ”
“ÇOK YOĞUNUZ”
Start up’ları izleme ve yatırım yapma anlamında çok yoğunuz. Yaptığımız 7 yatırımın tamamını, başka bir yatırımcıyla yaptık. “Yatırımcı kim olabilir” zor bir soru. Doğru yatırımcıyı bulup fırsattan haberdar etmek vakit alıyor. Yatırımı sonuçlandırmak birkaç hafta yerine birkaç ay sürebiliyor.

FON SAYISI ARTIYOR İlk fonu kapattığımız Mayıs 2018’de piyasada çok az para vardı. O dönemde kuru toprağa su gibi geldik ve bu durum lehimize oldu. Çok fazla projeye bakabildik. Şimdi fon sayısı artmaya başlıyor ve paranın olduğunu duyan girişimciler suya atlıyor. Önümüzdeki dönemde baktığımız proje sayısı artacak.

“EXIT YAPMADIK” Exit’ler genellikle 8-10 yaşındaki şirketlerde oluyor. 1,5 yıl önce ikinci fonu kurduğumuz ve 3-4 yaşındaki şirketlere yatırım yaptığımız için henüz exit yapmadık. Umarım 2’nci fondan doğru zamanda güzel exit’ler yaparız.

“FON SAYISI ARTACAK”
“EMEKLEME DÖNEMİ BİTTİ”
Karamsar bir insan değilim ve girişimcilik ekosistemi açısından 2019’un çok kötü bir yıl olduğunu düşünmüyorum. Türkiye’de emekleme döneminden ufak ufak yol alan bir girişimcilik ekosisteminden bahsediyoruz. 2019’un son çeyreğinde açıklanan yeni yatırımlarla yapılan toplam yatırım tutarının 2018’i geçebileceğini düşünüyorum.

“İKİNCİ FON SAYISI ARTIYOR” Şu anda ikinci fonunu kuran ekip sayısı artıyor. Bu durum, ekosistem için olumlu olacak. Fon büyüklüğü artınca güzel haberler gelmeye devam edecek. Ayrıca daha önce yatırım almış şirketler olgunlaşıyor ve paranın az olduğu dönemde devam eden ve ayakta kalmış şirketlerin kalitesi daha yüksek oluyor.

“2020 DAHA İYİ OLACAK” Güçlü olanların ayakta kaldığı bir dönemdeyiz. Niceliksel olarak yüzlerce değilse niteliksel olarak iyiler ayakta kalıyor. Ekosistemden çıkış haberlerinin geliyor olması da bu işin sağlıklı ve belli bir temele oturduğunu gösteriyor. Fonların sayısı arttığı için 2020’nin yatırım anlamında kesinlikle daha iyi bir olmasını bekliyorum.

Yorum yapın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Time limit is exhausted. Please reload the CAPTCHA.