5 bin projenin birincisi

Başarılı lise öğrencilerinden İlayda Şamilgil, fizik projesiyle 5 bin projeyi geride bırakarak dünya birincisi oldu. Şamilgil, projesi üzerinde çalışmayı sürdürüyor.

Hande YAVUZ  [email protected]

İlayda Şamilgil, Özel Mef Lisesi’nde 12. sınıf öğrencisi. Gerçekleştirdiği fizik projesiyle “First Step To Nobel Prize in Physics” yarışmasında, 70’e yakın ülkeden 5 bin fizik projesini geçerek dünya birincisi oldu. “Sıvılardaki Su Oranını Mıknatısla Ölçebilen Ucuz, Hızlı ve Taşınabilir Bir Sistem” adını taşıyan projesini nasıl gerçekleştirdiğini Şamangil ile konuştuk.

PROJEYE NASIL BAŞLADI?
İlgi duyduğu bir bilim dalı olan fiziği günlük hayata uygulama amacıyla yola çıktığını belirten Şamangil, “Su ve suyun diyamanyetik özelliği derslerde ilgi çekici bulduğum bir konuydu. Projede suyun manyetik alandan etkilenme özelliğinden yararlandım. Ne kadar çok su o kadar çok deformasyon hipotezinden yola çıkarak deneylerime başladım. Çeşitli su-sıvı karışımları yaparak deney sonuçlarımı karşılaştırdım. Sonuç olarak hipotezimi ispatlamayı başardım.

SIRADAKİ HEDEF
Şu an için bu buluşun gıda sektöründe faydalı olacağını düşünen Şamangil, patent alabilirse önümüzdeki yıllarda buluşunun kullanım alanını genişletmeyi istiyor. Bundan sonraki hedeflerini de şöyle paylaşıyor: “Üniversite eğitimime odaklanmayı düşünüyorum. Özellikle araştırma projelerini destekleyen bir üniversiteye gidip daha farklı projelere de imza atmayı çok isterim. Ayrıca bu projemi geliştirmek amacıyla çalışmalarıma devam edeceğim.”

Çok amaçlı çanta tasarladı
İHTİYAÇTAN ÇIKTI Eyüp Anadolu İmam Hatip Lisesi son sınıf sayısal öğrencisi olan Fatma Kılınç, günlük hayatındaki bir ihtiyaçtan yola çıkarak girişimci olmaya karar verdi. Sıradan bir çantaya çok fazla işlev yükleyerek de yenilikçi bir yaklaşım sergiledi. Kılınç, girişim hikayesini şöyle anlatıyor:

KİŞİYE ÖZEL “Projemiz her kadın ve erkeğin günlük hayatında yanında olan çantaya odaklı. Çantaya daha fazla neler koyabileceğimizi düşünerek işe koyulduk. Sonra bir çantanın valiz, piknik çantası ve öğrenciler için oturulabilecek hale dönüşmesini sağladık. Bunu işadamlarına özel olarak da tasarladık. Tasarladığımız çanta kişiye özel ve isteğe göre farklı tasarımlara, estetiğe ve amaca dönüşebiliyor.”

DAHA FAZLA DESTEK Projesini hayata geçirirken en çok okuldan destek aldığını ifade eden Kılınç, okuldaki eğitmenlerinden Şener Akdiş’in de kendilerine önemli katkılarının olduğunu söylüyor. Projenin geldiği aşamadan da memnun olan Kılınç, ancak daha fazla destekle çok daha güzel sonuçlar elde edilebileceğinin de altını çiziyor. “Elimizdeki fırsatlarla en iyisini başardığımızı düşünüyorum. Umarım daha iyi imkanlarla daha güzel şeyler de başarırız” diye konuşuyor.

UYANDIRAN SAAT DÖNÜM NOKTASI Eddy Zhong, 16 yaşında bir lise öğrencisi. Bundan 3 yıl önce NewYork’ta tesadüfen bir start up haftasına katılması, hayatında önemli bir dönüm noktası oldu. O toplantıda iş ya da ders üzerinde çalışırken uykuda kalanları uyandıracak bir saat tasarlama fikrini geliştirdi. Hatta tasarımı yapacak elektrik mühendisiyle de yine o start up haftasında tanıştı.

PROJENİN HEDEFİ Bir iş fikri yarışmasında da 1.500 dolar kazanınca çalışmalara başladı. Kullanıcısının hareketlerini kaydeden, hareketsiz kaldığında da onu uyandıran saati hayata geçirdi. Spark adını taşıyan bu saat, renkli LED ekranı ile standart bir saat görünümünde. Sunduğu özel amacı dışında akıllı özellikleri olmayan ürün, temel olarak kişilerin uykuya dalmasını önleyerek önemli işlerin unutulmasının önüne geçiyor. Bu görevini bünyesinde yer alan iki adet hareket sensörü ve geliştirilen özel algoritmasıyla yerine getiriyor.

NASIL ÇALIŞIYOR? Saat kişilerin günlük hareketlerini devamlı takip ettiği için belirli bir süre hareketsiz kalındığında titreşim temelli bildirim yaparak uyanmayı sağlıyor. Kişiler uyumak istediğinde ise saati “zaman” moduna alıyor ve bu durumda saat kullanıcıya herhangi bir bildirimde bulunmuyor.

Pet şişelere özel bankamatik

TUTKU İŞE DÖNÜŞTÜ Doğa Koleji öğrencilerinden Vedat Gün, 17 yaşında. Matematik ve fizik tutkunu. Bu tutkusunu girişimcilikle birleştirmeyi başaran Gün, pet şişeler için özel bir bankamatik tasarladı. Sadece pet şişe kabul eden bu bankamatik, belli bir sayıya ulaşan kullanıcılarına hediye çeki kazandırıyor. Kazanılan hediye çeki de anlaşma yapılan şirketlerde kullanılıyor.

FİKRİ NASIL BULDU? Fikrin bir anda aklına geldiğini belirten Gün, “Sonra arkadaşlarımızın projeleriyle bizim fikrimizi birleştirdik. Arkadaşlar arasında bir beyin fırtınası yaptık ve sonuçta bu proje ortaya çıktı. Bence bugün doğa ile ilgili problemlerin belirli bir önceliğe sahip olması gerekiyor. Bu proje ile çevre adına yararlı bir fikir geliştirdiğimizi düşünüyoruz” diye anlatıyor.

DESTEK SAĞLAYANLAR Projesini oluştururken en çok ağabeyinden destek gördüğünü de ifade eden Gün, okuldaki eğitmenlerin de projeyi ortaya çıkarmalarında çok büyük yardımları olduğunu ekliyor. Sonuç da Gün’ü memnun etmiş görünüyor. “Projeyi görenlerden çok olumlu tepkiler aldık. Ancak projemiz biz patentini alamadığımız için bir belediye tarafından sahiplenildi ve hayata geçirildi” diye konuşuyor.