Güzel haberler devam edebilir


2018’in ilk yarısında 27,5 milyon dolarlık yatırım gerçekleştirildi. Bu rakam, geçen yılın sonunda ise 111,2 milyon dolardı. Büyük bir düşüş var. Ancak öngörüm, güzel haberlerin devam edeceği ve bunun vereceği motivasyonla bu yılı daha iyi kapatabileceğimiz yönünde.

Emre KURTTEPELİ
[email protected]

1- Girişimcilik ekosistemi açısından yılın ilk yarısının nasıl geçtiğini düşünüyorsunuz?
Yılın ilk yarısı, ülkenin gündemine ve belirsizliğine paralel olarak yatırımcılar açısından da çekinik geçti. GBA olarak bu dönemde toplamda 580 bin dolarlık 4 yatırım çıkardık ve devam yatırımlarımız oldu.

Startups.watch’un son verilerine göre 2018’in 6 ayı içinde melek ve VC yatırımlarında, 33 yatırımla 27,5 milyon dolarlık yatırım gerçekleştirildi. Geçen yılın tamamında ise 169 melek ve VC anlaşmalarında 111,2 milyon dolarlık yatırım gerçekleşmişti.

2018’in ilk 6 ayına detaylı bakacak olursak tohumda 7,1 milyon dolar, Seri A’da 2,2 milyon dolar, Seri B’de ise 14,2 milyon dolarlık yatırım yapıldı. 2017’nin tamamında ise tohum aşamasında toplam 47,6 milyon dolar, Seri A’da 22,4 milyon dolar, Seri B’de 17,4 milyon dolar, Seri C’de ise 23,2 milyon dolarlık yatırım yapılmıştı.

Özetle Seri B hariç genel olarak yatırım iştahında ciddi bir azalma yaşadık. 2018 sonunda, 2017 rakamlarını yakalamamız zor görünüyor.

Bunun yanı sıra Insider’ın, Seqouia Capital’den 11 milyon dolar yatırım alması, Trendyol’un Alibaba’ya satılması, Segmentify’ın ACT Venture Partners liderliğindeki yatırım turunda 700 bin Euro ile ikinci yatırım turunu kapatması ve Zynga’nın Gram Games’i 250 milyon dolara satın alması, bu yılın önemli gelişmelerindendi.

Bu gibi gelişmeler ekosistem adına umut verirken başarılı girişimlerin fark yaratabildiğini ve dünya çapında dikkat çekebildiğini ortaya koyuyor.

Yılın ikinci 6 ayında ise yatırımların hangi yönde olacağını şu an kestirmek zor görünüyor. Ancak öngörüm, güzel haberlerin devam edeceği ve bunun vereceği motivasyonla bu yılı daha iyi kapatabileceğimiz yönünde.

2- Türkiye’de eğitim sisteminin niteliği çok tartışılıyor. Genç nüfus fazla, ancak kalifiye eğitime ulaşanların oranı düşük. Bu, start up ekosisteminin geleceğini nasıl etkiler?
Eğitim niteliğinin görece düşük olması toplumu yaratan tüm öğelerin geleceğini etkileyecektir. Bu da doğal olarak girişim kültürüne de olumsuz yansıyacaktır. Örneğin dil ve iletişim becerileri, analitik ve hızlı düşünme, yaratıcılık, merak ve bilgiye ulaşma kaynaklarını doğru ve etkin kullanabilmek, ancak gelişmiş ve zamana adapte edilmiş eğitim modelleriyle mümkün.

3- Son yıllarda sizi en çok heyecanlandıran gelişmeler ve trendler neler?
Girişimcilik, global anlamda ekonomik ilişkilerin sürdüğü ve kapital sistemin kendini yeniden var ettiği bir alan. Politika, sanat, kültür, tarım… Kısaca insana ve topluma ait her şey, artık girişimcilik odağında şekilleniyor. Türkiye’de bu yeni yeni yeşeriyor ama gelecek buradan ilerleyecek. Bu yenilikçi alan, her daim canlı ve dünyanın geleceğine yön verecek bir güç. Son yıllarda dünyada ve Türkiye’de oyun alanının büyük bir ivme yakaladığını görüyorum. Türkiye’den de çok başarılı işler çıkıyor. Hepimizin bildiği gibi “oyun” deyince öncelikle mobilden bahsediyoruz. “Free to play” yapısını daha iyi anlıyoruz ve “fremium” dediğimiz, kullanıcının cüzdanından para almayı başaran daha çok yerli girişimi göreceğimizi düşünüyorum. Bu trendi yakalamaya başlayan Türkiye’den neden bir başka Gram Games başarısı daha çıkmasın?

Medyanın ve iletişimin değişmesi, şekillenmesi ve çoğalması beni heyecanlandırıyor. “Acaba yeni neler göreceğim” diye merakla bekliyorum. Bunun dışında blockchain’de dünyayı değiştirebilecek girişimleri Türkiye’de de görmeye başladık. Ayrıca makine öğrenimi ve AI algoritmalarıyla fark yaratan projeler beni oldukça heyecanlandırıyor. Dünyada bu alanla ilgili günlük hayatımızı ve iş yapış şeklimizi değiştirebilecek yaratıcı ve yenilikçi projeler görüyorum.

4- Türkiye’de melek yatırımcıların ekosistemi destekeleme anlamında performanslarını nasıl buluyorsunuz?
Melek yatırım, girişimler için yatırım sürecinin ilk halkasını oluşturuyor. Bir girişimin aynı zamanda ilk sorumluluğunu da alıyor. VC yatırımları ve ardından gelecek aşamalar için önemli bir güvenoyu yaratıyor. Baktığınız zaman bu büyük bir risk ve sorumluluk. Bundan dolayı melek yatırımcılık para koymaktan çok fazlası. Melek yatırımcı, yatırım yaptığı girişimin fark yaratabilmesi için yatırdığı parayı “akıllı”ya çeviren deneyimini ve çevresini girişimcilere destek amaçlı sunuyor. Bu ikisi paradan daha değerli. Türkiye’deki meleklerin bir kısmı bu akıllı parayı dünya standartlarında sunuyor. Yaygın kanının aksine melek yatırımcılık ciddi efor isteyen bir alan. Girişimciyi analiz edebilmek, heyecanını ve yetkinliğini doğru okuyabilmek, işten anlamak veya anlayabilmek, vakit ayırarak sorunları derginden tespit edebilmek, gündemi ve trendleri takip etmek gerekiyor. Bunu parayla yapamazsınız. Melek yatırımcılık Türkiye’de emekleme aşamasında ama ilgi ve rekabet arttıkça melek yatırımcılarımız kendilerini yenilemeye ve daha fazla geliştirmeye başlayacak diye düşünüyorum. GBA ölçeğinde konuşursak üyelerin çoğu girişimcilikten gelen kişiler ve bir girişimin baştan sona nerelerde tökezleyip nerelerde yükselebileceğini öngörebiiyorlar. GBA üyeleri dijital ve ölçeklenebilir işleri analiz edebiliyor ve yatırımcılığı da biliyor. Yeni katılanlar da GBA’da bu kültürün detaylarını ve matematiğini öğreniyor.

Hande Çilingir

Hande Çilingir

5- iyzico, Insider, Kolay İK gibi şirketler yurt dışından aldıkları yatırımlarla öne çıkıyor. Bu örneklerdeki girişimler nasıl farklılaştı?
Yabancı yatırımcı çerçevesinde konuşacak olursak sadece yerel pazarda büyüme hedefi koymuş bir girişime yatırımcı büyük oranda para ayırmaz. Israrla belirttiğim gibi Türk girişimciler artık büyük pazarları hedeflemeli ve kendilerini burada ispatlamalı. Lokal pazarı hedefleyen girişimcilerin hem yatırım hem exit anlamında daha az şansı olduğunu görüyoruz. Bunun dışında ülkenin politik ve ekonomik konjonktürleri de yabancı yatırımcının rotasını ülkemize çevirmesi için önemli unsurlar. Insider’ın başlangıç ve gelişim sürecine hakimim. Biz Insider’a 2012 yılında yatırım yaptık. Hande Çilingir, çok iyi ve işine tutkulu bir girişimci. Ayrıca diğer kurucu ortaklar da bir o kadar işlerine motive. O günden bugüne heyecanlarından ve tutkularından hiçbir şey kaybetmediler. Bunun dışında Insider, bugün bir markanın bilinirliğinden ürün ve hizmet satışını artırmaya, tüketici davranışı saptamasından gelecekte nasıl bir davranış göstereceğine kadar detaylı veri toplayıp bunları işleyebiliyor. Kullanılabilir veriler oluşturmaya yardımcı olan pazarlama teknolojileriyle markaların ileri seviye segmentasyon ve oto-optimizasyon yapmalarını sağlayabilecek bir teknoloji sunuyor. Bu, baktığınız zaman şirketler için müthiş bir artı değer ve bu değer yatırımcıları büyük ölçüde çekti.

6- Türkiye’de henüz olmayan ama sizin mutlaka olması gerektiğini düşündüğünüz konular nedir?
Türkiye girişimcilik ekosisteminde kitlesel fonlama (crowdfunding) ve arkadaş/aile desteği (3Fs) tam oturmadı. Bu da henüz gelir kazanamayan girişimlerin ilk aşamalarında, “Para kazanmak için paraya ihtiyacım var” veya “Yatırım almak için ciro yapmış olmam gerekli ancak ciro yapabilmek için yatırıma ihtiyacım var” çıkmazına girmesine yol açıyor. Kısacası bu tavuk yumurta problemini henüz kolaylayamadık. Her şeyin zamanı var ve biz de bu iki konuda ilerleyeceğiz. Örneğin kitlesel fonlama üzerinde zaten önemli çalışmalar var. Diğer taraftan yeni exit haberleriyle daha çok arkadaş, aile ve çevre girişimcileri tohum aşamasında desteklemek isteyecek. Bu iki alan erken aşama girişimcilere derin nefes aldıracak. Bir diğeri de girişimcilerin yurt dışındaki pazarları hedefleyerek yola çıkmaları. Yaygın davranış Türkiye pazarıyla yetinme yönünde. Bunda kısmen haklılar, çünkü en büyük exit’leri Türkiye’yi hedefleyen girişimler yaptı. Ancak dışarıda daha fazla fırsat var. Doğru pazarları hedefleme davranışı girişimcilere ve ekosistemimize çok şey kazandırır.

Yorum yapın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Time limit is exhausted. Please reload the CAPTCHA.