Kıyas hareketi

Pandemiyle e-ticaret dünyada 4,2 trilyon dolarlık hacme ulaştı. Türkiye’de ise 2020’de perakendede online’ın payı yüzde 15,7’ye yükseldi. Tüketicinin ürünleri kalite ve fiyat bazında kıyaslama ihtiyacı da arttı.

Nil Dumansızoğlu
[email protected]

Bu durum, kıyaslama girişimlerini hareketlendirdi. Son dönemde birçok girişim bu alana giriş yaptı. Önümüzdeki süreçte yapay zeka ve derin öğrenmede alınan mesafeyle bu dikeyde, özellikle niş alanlarda yeni oyuncu girişleri bekleniyor.

Son birkaç yıldır e-ticaret etkisiyle perakende sektörü önemli bir dönüşüm yaşıyor. Statista verilerine göre 2020’de 2 milyardan fazla insan çevrimiçi olarak mal veya hizmet satın aldı. E-perakende satışları dünya çapında 4,2 trilyon doları aştı. Korona virüs etkisiyle büyümesini katlayan sektör, bakkaliye, giyim, teknoloji alanlarında olağanüstü taleple karşılaştı ve küresel e-ticaret trafiği, 22 milyar aylık ziyaretle rekor kırdı.

Tabloları görmek için görsellere tıklayın.

Türkiye’de de yaklaşık 15 milyon kredi kartı internetten alışverişte ilk kez kullanıldı. 10 milyona yakın kişi pandemi döneminde sanal mağazalarla tanışıp ilk kez alışveriş yaptı. E- ticaretin Türkiye’deki toplam ticaret içindeki payı, yüzde 9,8’den yüzde 15,7’ye yükseldi. Sepet tutarı da 78 TL’den 88 TL’ye yükselerek yüzde 12 arttı.

İnternetten alışveriş yapanlar e-ticaretin avantajlarını da keşfetmeye başladı. Pandemi öncesi dükkan, çarşı, pazar gezerek fiyat kıyaslaması yapan tüketiciler, sokağa çıkma kısıtlamaları ve sağlık endişesiyle bu aktiviteyi de online olarak gerçekleştirdi. E-ticaretteki dramatik büyüme, kıyaslama pazarındaki girişimleri hareketlendirdi.

ÖNCELİKLİ TERCİH

Google’ın Tüketici Barometresi araştırmasına göre 5 Avrupalıdan 3’ü, satın alma sürecinde interneti kullanmayı tercih ediyor. Fiyatları, ürünleri ve özellikleri çeşitli çevrimiçi kaynaklarda karşılaştırarak satın alıyorlar. Karılaştırma siteleri kullanımında öne çıkan ülkelerden Almanya’da, internet alışverişi yapanların yüzde 37’si fiyatı her zaman karşılaştırdığını söylüyor.

A’dan Z’ye hemen her kategoride kıyaslama siteleri kullanılıyor. Bilgisayar, cep telefonu, televizyon gibi fiyatı yüksek ürünlerde kıyaslama sitelerinin kullanım oranı çok daha fazla. Fiyattan çok kişisel zevkin önem kazandığı giyecek, kozmetik gibi kategorilerde bu oran düşebiliyor. En çok oturmuş işler ise sigorta, kredi, mevduat alanından çıkıyor.

Dünyada bu alanda Coupons, Google Shopping, BizRate, MoneySuperMarket.com Group Plc, SlickDeals, Woot, Esure Group Plc, ShopAtHome, Zoopla Property Group, Admiral Group PLC, NexTag, Pricefx öne çıkan girişimler arasında gösteriliyor.

Türkiye pazarında ise Akakce, Sigortam.net, Enuygun, Hesapkurdu, Sigortacini, Deliveri ve Cimri gibi siteler öne çıkıyor.

2020 yılında pandeminin etkisiyle yaşanan ekonomik sıkıntılar ve yüksek enflasyon nedeniyle bu sitelerin kullanımı önemli oranda arttı. Zeo Agency’nin Online Pazar Yerleri Sektörü Raporu’na göre ziyaretçi hacimlerini artıran ürün-fiyat karşılaştırma sitelerinde aynı zamanda kullanıcıların geçirdiği süreler yükselirken direkt pazaryeri domainlerinde geçirilen süreler azalıyor.

YATIRIM POTANSİYELİ

Türkiye pazarındaki öne çıkan oyunculara ve yatırım alma potansiyellerine gelince… Türkiye’de kıyaslama girişimlerinin en büyük oyuncusu Akakce.com, aylık 1 milyondan fazla tekil ziyaretçiye sahip. 2013 yılında Japon e-ticaret pazarının önde gelen oyuncularından NetPrice’la 20 milyon dolarlık değerlemeyle ortaklığa giden girişim, yeni özellikleriyle büyümeye devam ediyor.

Startups.watch verisine göre bu girişimler arasında Encazip.com 25 bin dolar yatırım aldı. Kredi ve sigorta karşılaştırma platformu Hesapkurdu. com, yüzde 18’lik hissesini NN Group’a satmasıyla dikkat çekti. Sektörde yeni oyuncular artarken yatırımcılar da bu alanı yakından izliyor.

Örneğin EGIAD Melekleri icra Kurulu Başkanı Levent Kuşgöz, “Bu alanda mevcut girişimlerden farklı olan bir alanda veya değer önerisini farklılaştırmayı başarabilen başlangıç aşama girişimlerin yatırım alma potansiyeli oldukça yüksek. Mevcut girişimlerin ise kullanıcı metrikleri ve trafikleri doğrultusunda yatırım alması olası” diyor.

House of Human Eğitim ve Danışmanlık Kurucusu Naci Murat Avcı ise şunları söylüyor: “Bu alandaki girişimlerin yatırım alma potansiyelini çok yüksek görüyorum. Ancak bir uyarıda bulunmak isterim, aynısı değil farklısıyla yatırım alınır.

Zira aynısıyla tüketici alışkanlıklarını değiştirip bir başka kanala yönlendirmek zor. Daha hızlı, daha basit, hayatı daha çok kolaylaştırabilen, hem göze hem kulağa hem de dokunma duyularına (UI ile) hitap edebilen kıyaslama siteleri kesinlikle gelecekte çok daha fazla hayatımızda olacak.”

BÜYÜME SÜRECEK

Bugüne kadar yapılan tüm araştırmalarda e-ticaretin tercih edilme nedenleri arasında “en uygun fiyatlı ürüne ulaşma isteği” her zaman ilk 3 sırada yer alıyordu. En uygun fiyatlı ürüne ulaşmanın yolu da kıyaslama sitelerinden geçiyor. Bu yüzden e-ticaret pazarı genişledikçe kıyaslama sitelerinin de büyüyeceğini söyleyen Avantajix.com Kurucu Ortağı Güçlü Kayral, “Türk toplumunun alışverişteki en önemli karakteristik özelliği pazarlık.

Kıyaslama siteleri, bir anlamda pazarlık kavramını sanal ortama taşıdı. Tüketici, bir ürün alırken kıyaslama sitelerini kullanarak o ürünün en uygun fiyatlısı nerede satılıyor anında öğrenebiliyor. Fiziki mağazada alışveriş yaparken bile kıyaslama sitelerini kullanarak satın alacağı ürünün en uygun fiyatlısını buluyor. Bu yüzden kıyaslama siteleri cazibesini asla yitirmez” diyor.

500 Startups İstanbul Kurucu Ortağı Enis Hulli de kıyaslama girişimlerinin gerek B2B gerek B2C alanında dağınık veriyi bir araya getirerek daha doğru kararlar verilmesini, son kullanıcıya daha uygun maliyetli değer sunulmasını sağladığını belirterek şunları söylüyor: “Yıllar boyu artan pazarlama harcamaları, kampanyalar ve daha da dağınık hale gelen veri göz önüne alınırsa hem B2B hem B2C tarafta ihtiyaç büyüyor.

Bu alanda son kullanıcıya hizmet veren girişimler, son 10 yılda çok büyürken kurumsal müşterilere hizmet veren şirketlerse son 5 yılda hem dijital hem perakende çözümleriyle ön plana çıktı. Veri bir yandan artarken diğer yandan da dağınıklaşıyor. Bu süreçte büyüyen problemi çözen her girişim, yatırımcıların odağında olacak.”

Türkiye pazarında 10 yılın üzerinde bir süredir aktif olarak çalışan girişimler bulunuyor. Mevcut durumda, pazarı domine eden büyük oyunculara rağmen rekabet stratejileri ve rekabet edebilme gücü yüksek olan girişimlerin de bu pastadan pay almayı başarabileceği düşünülüyor.

EGİAD Melekleri İcra Kurulu Başkanı Levent Kuşgöz, yeni oyuncuların, giyim, içecek, teknoloji, dekorasyon, kitap, sigorta, finans haricinde bir alanda, sürdürülebilir bir iş modeli kurgulayarak başarılı olma oranlarının yüksek olabileceğini söylüyor.

Kıyaslama girişimlerinin müthiş bir potansiyel taşıdığını belirten House of Human Eğitim ve Danışmanlık Kurucusu Naci Murat Avcı, 21’inci yüzyıl girişimlerinin insanların hayatını basitleştirme,sadeleştirme ve kolaylaştırma hedefleri olduğuna dikkat çekiyor.

Yapay zeka, makine öğrenmesi ve derin öğrenme gibi konularda alınan mesafenin büyümeyi sürükleyeceğini de sözlerine ekleyen Avcı, şöyle devam ediyor: “Yeni oyuncuları bekliyor ve hatta teşvik ediyorum. Ben, her şeyi kıyaslayan sitelerin yanı sıra niş karşılaştırma sitelerinin de gelecekte var olacağına eminim.

Çocuklarımızın öğrenme yöneliminden meslek sahibi olmalarına, ömür boyu mutlu olacağımız evlilikler için eşlerin karşılaştırılmasına, ikinci kariyerin planlanmasına kadar daha psikolojik kıyaslama sitelerinin yer alacağını düşünüyorum.”

GİRİŞİMLERİN PLANI

Sektörde var olan oyuncular da rekabetteki yerlerini koruyarak yeni teknolojilerle varlıklarını güçlendirme peşinde. Örneğin Gidello Kurucu Ortağı Uğur Yenier, organik büyüme planlarına ek olarak geliştirecekleri alanları şöyle sıralıyor: “Kullanıcılarımızın yüzde 92 oranında online kanalda başlayan tatil planları için yapay zeka ve büyük veri işleme kullanarak yenilikçi seyahat uygulamaları geliştirmeyi planlıyoruz.

Halihazırda sunduğumuz SaaS modelindeki turizm yönetim ve pazarlama araçlarımızı yerelleştirerek yurt dışındaki seyahat acentelerin erişimine açmak da hedeflerimiz arasında.” NN Group ve BUBA Ventures’tan yatırım alan Sigorta Cini’nin CEO’su Erdem Aydınlı, büyüme planlarını dijital ve fiziki alanda sürdüreceklerini söylüyor. “18 ilde bulunan sigorta mağazalarımızı Türkiye’nin farklı illerine yaymayı planlıyoruz.

Bununla birlikte, sigorta ürünlerini müşterilerin en ihtiyaç duydukları anda sunmak için çeşitli online iş birlikleri yapıyoruz” diyor. Fiyatsor da BIM, A101 ve Şok marketlerinde satılan ürünlerde, kullanıcılara bölgelerindeki

birim fiyata göre en ucuz ürünü satın almalarına destek olan bir uygulama. Şu anda kuryelerin sisteme kayıt olup komisyon alarak dağıtım yapabildiğini ifade eden girişimin kurucusu Can Vardas, bu modelin iyi çalışmadığını, kendi kurye ağlarını kurmak istediklerini belirtiyor. Bunu yapabilmek için yatırıma ihtiyaçları olduğunu dile getiriyor.

TİMUÇİN BİLGÖR BUBA VENTURES BAŞKANI
“YAPAY ZEKA VE ROBOTİK ÖNE ÇIKMAYA BAŞLADI”
NEYE DİKKAT EDİLİYOR?
Bir kıyaslama girişiminde birkaç alana dikkat ediyoruz. Öncelikle kıyaslama girişimi, günümüzde artık tamamen gerçek zamanlı olmalı. Bu; doğruluk payını, kullanımı ve tüketici güvenini artıran en önemli unsurlardan biri. İkincisi kıyaslanan envanterin geniş ve doğru bir şekilde seçilmesi. Kıyaslama kapsamının dar ya da doğru olmaması sonuçları doğrudan etkiliyor.

ALACAĞI AKSİYON ÖNEMLİ
Yakın zamana kadar bu iki alan daha öne çıkıyordu. Günümüzde ise bu alanlara ek olarak kıyaslama girişiminin aldığı aksiyonlar zinciri de eklendi. Yani bilgiyi kıyaslayıp sadece sonuçları sunmaktan da öte otomatik olarak aldığı, alacağı aksiyonlar çok daha önem taşımaya başladı. Burada yapay zeka ve robotik analizler de öne çıkıyor. Çıkan sonuçları kendi aksiyona dönüştüren girişimler daha çok ilgi çekiyor.

YATIRIM NASIL GELİR?
Sadece doğru sonuçları göstermek değil, bu sonuçlara göre gerekli aksiyonları almak ve bu aksiyonlardan gelir modelleri yaratmak önemli. Bu zincirin sürekliliği tabii ki girişimlere büyüme ve kârlılık getiriyor. Doğal olarak bir kıyaslama girişimi bu alanların ne kadarını başarıyorsa o kadar yatırım alma imkanı artıyor.

ÇİĞDEM ÖZTABAK DELIVERY KURUCU ORTAĞI
“2022 SONUNDA GLOBALE AÇILACAĞIZ”
TASARRUF
Deliveri’yi kullanırken her sepetinizde yüzde 12 tasarruf değer öneriyoruz. Bunun yanında en temel ihtiyaç grubunda olan, gıda alışverişi
davranış, fiyat, tercih analizini yeni teknolojilerle birleştirerek büyük perakende şirketlerinin, üreticilerin, marketlerin ve pazara yeni girmek isteyen oyuncuların stratejilerine, onlara akıllı datalar sunarak katkıda bulunmak deliveri ve pazar için hem yerel hem de global fırsatlar taşıyor.

MODEL
Deliveri app, B2C’ye yönelik, kullanıcı adedi artıkça kıyaslama pazarındaki ana gelir modeli olan referral, yani yönlendirmeden gelir elde edecek modeli taşıyor. deliveri BI ( business intelligence) platformumuz ise perakende sektöründe, marketlerin, üreticilerin, pazarlama ve kullanıcı araştırması yapan şirketlerin ilgilerini çekecek lokasyon bazlı fiyat, tercih, kampanya benchmark’ı gibi değerli datalar üretiyor ve aylık olarak üyelikle bu datalara erişilebiliyor.

PLAN
Büyüme planlarımızda 2022 sonuna kadar deliveri’yi yerel pazarda büyütmek ve globale açılmak var. Son zamanlarda özellikle Avrupalı yatırımcıların ilgisi olduğunu görüyoruz. Ön tohum yatırımımız sonrası tohum yatırım turumuzu da tamamlayıp global pazarlarda hızlı testlerimizi yapmak istiyoruz. Odaklandığımız alanda hala ciddi bir boşluk var. Yerelde olduğu gibi ilk oyuncu olma avantajımızı iyi kullanarak ve akıllı yatırımlarla dikkatlice ilerlemek istiyoruz.

ÇAĞADA KIRIM ENCAZİP.COM KURUCUSU
“SEKTÖR 5 KAT BÜYÜYECEK”
NASIL BAŞLADI?
Elektrik piyasası, kurulduğumuz yıl olan 2013’te yeni açıldı ve tüketicilere elektrik tedarikçisi değiştirme hakkı tanındı. Biz, yurt dışındaki örnekleri de değerlendirerek elektrik tedarikçisi değiştirmekte en doğru yolun karşılaştırma seçeneği sunmak olduğunu gördük. Nitekim İngiltere’de tüketicilerin yüzde 65’i o
dönem elektrik tedarikçisi değiştirmek için karşılaştırma sitelerini kullanıyordu. Bu, yılda 6 milyon tedarikçi değişikliği yapılan bir piyasa için oldukça iştah kabartıcı bir orandı.

DÜŞÜK KOMİSYON
Encazip.com tüketiciler için tamamen ücretsiz. Tüketiciler herhangi bir ücret ödemeden elektrik tedarikçilerini karşılaştırıp hangi tedarikçide ne kadar tasarruf edeceğini anında görerek seçimini yapabiliyor. Tedarikçisini değiştiren aboneler için geçiş sırasında tedarikçi şirketten bir defalık komisyon alıyoruz. Bu komisyon, genellikle piyasadaki bayi komisyonlarından çok daha düşük olduğu için de tedarikçiler daima en indirimli tarifelerini Encazip.com’da yayınlıyor.

GELECEK HEDEFİ
Piyasanın 2018 yılındaki krizden sonra yeniden açılması ve yeniden gelişme sürecine girmesi dolayısıyla 2022 yılının ilk yarısına kadar yalnızca enerji sektörüne odaklanacağız. 2021 yılı sonuna kadar sektörün 5 kat büyümesini bekliyoruz. Encazip.com da aynı oranda büyüyecek. Önümüzdeki yıllarda farklı sektörlere giriş planımız olsa da bizi en çok heyecanlandıran sektör enerji sektörü.