Asla yapmam!

Prensip sahibi birçok iş insanının “asla yapmam” listesi var. Örneğin Abdullah Kiğılı, Türkiye’de asla bayilik vermiyor. Boyner Holding’in patronu Cem Boyner, iş hayatında yönetim ekibine danışmadan asla karar almıyor. Mudo’nun patronu Mustafa Taviloğlu’nun asla dediği tek konu, bir daha restoran işine girmek. Özdilek’in sahibi Hüseyin Özdilek de asla grup dışından yöneticilerle çalışmıyor. İşte patronlar ve “asla yapmam” dedikleri iş prensipleri…

Kiğılı’nın kurucusu Abdullah Kiğılı, yurtiçinde asla bayilik vermiyor. Bütün mağazalarını kendi açıyor. Kiğılı, bu konuda kararlı. Bayilik vererek hazır giyim sektöründeki bir markayı büyütmenin mümkün olmadığını düşünüyor. “Ben de zamanında bayilik verdim. Ancak sonra bayilik sistemini kaldırdım” diyen Kiğılı ekliyor: “Bizim piyasamız bayilik vererek gitti, bu nedenle de büyüyemedi.” Sadece Abdullah Kiğılı’nın değil Türkiye’deki pek çok patron ve CEO’nun iş hayatında taviz vermediği “asla yapmam” dediği prensipleri var. Türkiye’nin önde gelen girişimcilerinden Pegasus’un kurucusu Ali Sabancı, yalan söyleyeni asla affetmiyor. Kibar Holding’in patronu Ali Kibar, iş hayatında asla “asla” demiyor. Kibar, bu özelliği nedeniyle kendini yeniliklere ve inovasyona daha açık tuttuğunu belirtiyor. Mudo’nun kurucusu ve onursal başkanı Mustafa Taviloğlu’nun asla yapmam dediği iş ise bir daha restoran işine girmek. Taviloğlu, “Çok moda olan restoran işine Celal Çapa’yla birlikte girdik ve 2 milyon TL zararla çıktık. Bu işe bir daha girmem” diye konuşuyor.

CAN KÖSEOĞLU DÖNER STOP KURUCU
“DUYGULARIMLA HAREKET ETMEM”
EŞİT MESAFE İş hayatında asla yapmayacağım şeylerin başında hak yemek geliyor. En önemli prensibim, herkese adaletli ve hakkınca davranmak. Bütün çalışanlarıma eşit mesafede durarak adil davranırım. Kimseyi kayırmam.
AİLE NASİHATI En önemlisi, asla ve asla iş hayatında duygularımla hareket etmem. Bugüne dek ailemden işle ilgili aldığım nasihatler de bu bahsettiğim kurallardır. Ailemden aldığım bu nasihatleri, her zaman uygulamaya azami özen gösteririm.

Boyner Holding’in patronu Cem Boyner, yönetim ekibine danışmadan karar almıyor. Ekibine vermek istediği mesajları hikayeler, anekdotlar ve kısa filmler kullanarak anlatıyor.

ÇALIŞANLA YAKIN TEMAS
Fiba Holding’in patronu Hüsnü Özyeğin, iş dünyasında çalışkanlığıyla ve girişimci yönüyle bilinir. Özyeğin’in en önemli özelliklerinden biri de kendisine gelen her mektubu ve e-postayı okumadan silmemesi. Gelen mektupları gecikmeli de olsa okuyup geri dönmeye çalışıyor. Boyner Holding’in patronu Cem Boyner de iş hayatında asla yönetim ekibine danışmadan karar almıyor. Ekibine vermek istediği mesajları hikayeler, anekdotlar ve kısa filmler kullanarak anlatıyor. Boyner, “Bilgiyi fazla paylaşırım ve danışarak karar alırım. Bizde herkes işin içindedir. Benim fikirlerime rahatlıkla karşı da çıkabilirler” diyor.

ÖMER GÜNEŞ COMODO TÜRKİYE GENEL MÜDÜRÜ
“UZUN SUNUMLAR YAPTIRMAM”
DİKKATİ DAĞITIYOR Uzun PowerPoint sunumlarından nefret ediyorum. Bu tarz toplantıların çoğunda dikkat kaybolur ve bu sürede toplantıya katılanlar akıllı telefonlarından sosyal medyayla ilgilenmeye başlar. Bu nedenle PowerPoint’li sunumları asla yapmıyorum ve yaptırmıyorum. En iyi sunumun demo veya ürünün kendisi olduğuna inanıyorum.
SADAKAT ÖNEMLİ Müşteriden ya da iş ortaklarımızdan gelen herhangi bir geribildirime geri dönüş yapmayan, işi tam takip etmeyen bir ekiple asla çalışmam. Ayrıca şirketine sadakati yüksek olmayan yönetici ve ekiplerle işbirliği yapmam. Çalışanın bir ayağı dışarıda olmayacak.
“YETKİYİ PAYLAŞIRIM” İş hayatında asla yönetimle ilgili konularda ekip müdürlerinin veya departman müdürlerinin işlerine karışmam. Profesyonel yöneticilere tam yetki verip karar vermesi için her türlü desteği sağlarım. Böylece çalışanların şirketi kendilerine ait hissetmelerini sağlamaya çalışırım. İşte dürüstlükten asla taviz vermem. Egodan ve kibirden uzak dururum. Kibirli olan kişilerin şirketlerin batmasına neden olduğuna inanırım.

TAKİPTEN VAZGEÇMİYOR
Limak Holding’in yönetim kurulu başkanı Nihat Özdemir’in iş hayatındaki asla yapmadığı yönetim davranışı, işi uzaktan yönetmek. Bu nedenle şantiyeleri sürekli dolaşıyor. Gayrimenkul yatırımcılarından Torunlar Holding’in patronu Aziz Torun ise asla işleri mahkemeye götürerek çözmeyi sevmiyor. Torun, “En dezavantajlı uzlaşmanın sonucunun bile mahkemeden daha kârlı olduğuna inanıyoruz” diyor.

YÖNETİCİLER İÇERİDEN
Müşfik Yamantürk, Güriş İnşaat’ın yönetim kurulu başkanı. Güriş Holding’in kurucusu İdris Yamantürk’ün enerji ve inşaat işlerinin başındaki oğlu. Son dönemde holdingin rotasını müteahhitlikten enerjiye çeviren 56 yaşındaki Yamantürk’ün iş hayatında asla yapmam dediği konu dışarıdan yönetici transfer etmek. Yamantürk, holding bünyesinde yetişmemiş yöneticilerle çalışmıyor. Üst düzey yöneticilerin en az 20 yıl ve üzerinde holdingde çalışmış olmasına dikkat ediyor. Yamantürk, “Güriş İnşaat’ta benden önceki genel müdürümüz şirkette 38 yıl çalışmış bir ağabeyimizdi. Hala da bizdeki üst düzey yöneticilerin hepsi en az 20 yıl ve üzerinde çalışmış kişilerden oluşur. Bizde 20 yılın altında çalışmış kimse yönetici olamaz” diyor. Özdilek Holding’in patronu Hüseyin Özdilek de Yamantürk’le aynı yaklaşıma sahip. Grup içindeki üst düzey yöneticileri sıfırdan yetiştirdiklerini söyleyen Özdilek, “Asla grup dışından yönetici transferi yapmayız” diye konuşuyor. 90’lı yıllarda yaptığı inşaatların tuğla ihtiyacını karşılamak için Tekirdağ’da üretim tesisi kurup sanayici olan Ağaoğlu’nun patronu Ali Ağaoğlu, bu deneyimi bugün çok olumlu anmıyor. Hatta tabiri caizse Ağaoğlu sanayici olmaya adeta tövbeli. “Türkiye’de üreten hep cezalandırılıyor. Sanayi zor ve meşakkatli bir iş. Bir daha asla sanayici olmam” diyor.

MEHMET DİNÇERLER GLORIA JEAN’S COFFEES YÖNETİM KURULU BAŞKANI
“CESARETİMİ KAYBETMEM”
KRİTİK ALIM İş hayatında asla inancımı ve cesaretimi kaybetmem. Sonuçları her ne olursa olsun verdiğim kararların muhakkak bir tecrübe kazandıracağına inanırım. En kritik sürecimizi, bundan 3 yıl önce Türkiye’den çekilmeye karar vermiş bir markayı satın alarak yaşadık. Bu karar bizim için çok riskliydi. Türkiye’nin ilk gurme kahve zinciri olan Gloria, Türkiye’den çekilmeye karar vermişti ve mağazalarının tümünü kapatmıştı. Ancak markanın gücüne ve diğer işlerimizle sektördeki gücümüze inancım tam olduğundan markayı satın almaya karar verdim.
“HERKES KARŞI ÇIKTI” 25 yaşımdayken çevremdeki herkesin yanlış bir yatırım yaptığımı söylemesine ve beni kararımdan vazgeçirmeye çalışmasına rağmen milyonlarca dolarlık bir yatırım yaparak önemli bir cesaret örneği gösterdim. Başlangıçta zaman zaman onların haklı olduğunu düşünsem de cesaretimi hiç yitirmedim. Gece gündüz çalışarak Gloria’nın küllerinden yeniden doğmasını sağladım. Bugün doğru bir karar verdiğimi görüyorum. Avustralya merkeze verdiğimiz 5 yılda 50 mağaza sözünü nerdeyse 3 yılda tamamladık ve en hızlı büyüyen ülke ödülünü aldık.

EN ÖNEMLİ PRENSİPLER
Reis Gıda’nın kurucusu ve yönetim kurulu başkanı Mehmet Reis, iş hayatında dövizle alım yapmadığını, “Alacakla borç ödenmez” tavsiyesine uyarak asla karşılığı olmayan bir borca girmediğini belirtiyor. Konyalı-Ersa Mağazacılık Genel Müdürü Talha Esen, iş hayatında asla yapmayacağı işin faaliyet gösterdikleri sektör dışında yeni bir sektöre girmek olduğunu söylüyor. Esen, “Yıllarımızı vererek profesyonelleştiğimiz branşımız dışında bilmediğimiz başka bir iş alanına yatırım yapmayız” diye konuşuyor. Aydoğan İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı İrfan Aydoğan da yap-satçı felsefesinden uzak. Aydoğan, “Kesinlikle ve kesinlikle yap-satçı olmam. İnşaata başlanmadan ve hatta ruhsat bile alınmadan proje satışlarına karşıyım. Öyle ki basın lansmanlarımızı bile inşaat temelini atar atmaz değil, inşaatın neredeyse yarısına geldikten sonra yapıyoruz. Çünkü yaptığımız işi sözle anlatmayı değil, fiziksel olarak göstermeyi seviyorum” diyor. Bağdat Caddesi ve civardaki inşaatların yarısını projelendiren AE Mimarlık Yönetim Kurulu Başkanı Mimar Ahmet Erkurtoğlu, dürüstlükten asla taviz vermemeyi yaşam prensibi olarak benimsiyor. Her zaman dürüst, açık ve yapıcı tutum sergilediğinin altını çizen Erkurtoğlu, “Dolayısıyla asla yalan konuşmam. Genel ve mesleki etikten ödün vermem” diye ekliyor.

ASLOLAN AMAÇ
Mynet’in kurucusu ve Galata Business Angels Başkanı Emre Kurttepeli, iş hayatında asla “bence” kelimesini kullanmıyor, çalışanlarına da kullandırmıyor. Kurttepeli, mevcut veriler doğrultusunda kararlar almanın iş hayatındaki en önemli prensiplerinden biri olduğunu belirtiyor. 5 yıl önce profesyonel hayata veda edip DB Positive Yaratıcı Çözümler ve Proje Yönetimi şirketini kuran Derya Babuç, asla varsayım yapmadığını, verilerle yönetime inandığını söylüyor. Babuç, “Giriştiğiniz her işte, attığınız her adımda, aldığınız her kararda envanter çıkarmış olmak önemli. Temeli sağlam verilere dayanmayan, bilgiden öte veriye ya da söylentiye dayalı tüm girişimlerde süreç zorlaşacaktır” diyor. İnternetten abonelikle erkek iç giyim ve bakım ürünleri satışı yapan Erkekpaketi.com’un kurucusu Ersin Mete Ertürk, iş hayatında asla amaçsız hareket etmiyor. Şirketini gerilla pazarlama yaparak ve rakiplerinden farklılaşarak büyütmeyi başaran Ertürk, en önemli iş prensibi için şöyle konuşuyor: “İş hayatında akıl, amaç ve kendine güven en ön plana aldığım değerlerim. İş hayatında asla amaçsız davranmam. Akılcı bir insanın amacı olduğunu ve bunun için üretken bir iş ortaya çıkarması gerektiğini düşünürüm. İnsanın tüm bunları yapabilmesi için de kendisini sevmesi ve kendine güvenmesi gerekiyor. Amaçsız olmak, kendine güvenmemek, üretken olmamak, etik dışı davranmak kaçındığım ve asla içinde olmadığım durumlar.”

Torunlar Holding’in patronu Aziz Torun, işleri mahkemeye götürerek çözmeyi sevmiyor.

“RAKİBİMİ KÜÇÜMSEMEM”
Antiochia, ABD’de ev tekstil ürünlerini satan bir Türk şirketi. ABD’ye MBA yapmak için giden Türk girişimci Berna Mutçalı Rodman tarafından kurulan şirket, geçen yıl New York’ta düzenlenen NY NOW Ev Dekorasyonu ve Tekstil Fuarı’nda Alya koleksiyonuyla “En iyi yeni ürün” ödülünü aldı. ABD pazarındaki rakiplerinden Denizli’de el tezgahlarında dokunan peştamalları satarak farklılaşan Rodman, iş hayatında asla rakibini küçümsemediğini söylüyor. Rodman, kendisini başarıya götüren ve “asla yapmam” dediği iş kuralı için şöyle diyor: “Hiçbir rakibimi küçümsemem. Aksine, rakip olmaya başladığını hissettiğimde daha fazla büyümeden önlem almaya başlarım. Hiçbir zaman köprüleri yakmam. Çalışma hayatımın her döneminde tanıştığım, iş yaptığım iş arkadaşlarımla, müşterilerimle, müdürlerimle ilişkilerimi iyi tutmaya özen gösteririm ve mümkün olduğunca iletişim halinde olmaya devam ederim. Benim gözümde asla küçük iş yoktur. Hiçbir satışı ve projeyi küçük görmem, boş vermem. İkisi için de aynı çabayı gösterip sonuca ulaşmak isterim. Sonuçta 1 liralık satışı yapamayan 1.000 liralık satışı da yapamaz. Ayrıca ekip çalışmasının önemini asla unutmam. Artık büyük balık değil, hızlı balık kazanıyor. Piyasaya göre esnek olmalısınız. Çabuk karar verip uygulamaya geçirmelisiniz. Bu da ahenk içinde çalışan bir ekiple mümkün.”

EN ÖNEMLİSİ İTİBAR
Son dönemdeki başarılı girişimcilerden DizaynVip Yönetim Kurulu Başkanı Erbakan Malkoç, itibarına zarar verecek hiçbir şey yapmayacağını söylüyor. Malkoç, “Büyüme hedeflerimiz doğrultusunda önüme inanılmaz büyüklükte bir iş fırsatı sundular ve bu işe imza atarsam, DizaynVip için inanılmaz büyük bir katkısı olacaktı. Ama o işin itibarıma zarar vereceğini gördüğüm anda imza atmaktan vazgeçtim. Bunun dışında dostlarıma zarar verecek bir işin altına da kesinlikle girmem. Kendimi asla sınırlamam ve yaptığım işi daha ileriye götürmenin yollarını ararım. Bunun dışında asla iki tavşanı aynı anda kovalamam. Çünkü iki tavşanı kovalayan, iki tavşanı da kaçırır. Sadece bir işe odaklanırım ve odaklandığım iş de inandığım ve bildiğim iştir” diyor. Kaşıbeyaz Lezzet Grubu Yönetim Kurulu Başkan Vekili Murat Kaşıbeyaz asla itibardan ve kaliten ödün vermediklerini ifade ediyor. Kaşıbeyaz, “Aile olarak severek yemediğimiz hiçbir lezzeti, kesinlikle mutfağımızda yapmayız ve misafirlerimizin önüne sunmayız” diyor.

PROF. DR. ALİ BEBA IŞIK ÜNİVERSİTESİ İNOVASYON VE GİRİŞİMCİLİK MERKEZİ DİREKTÖRÜ
4 KRİTİK “ASLA” BATIRIYOR
Uzun yıllar Dubai’de ve Hong Kong’da girişimcilik konusunda dersler veren Işık Üniversitesi İnovasyon ve Girişimcilik Merkezi Direktörü Prof. Ali Beba, Türkiye’deki start up’ları başarısızlığa götüren “asla”ları şöyle özetliyor:
1- PAYLAŞIM YETERSİZ Türkiye’deki start up’lar iş fikirlerini sürecin anahtarı olarak görüyor ve bunun çalınacağı korkusuyla asla paylaşmak istemiyor. Oysa fikir, sadece iş kurmak için başlangıç ve start up’ların tamamına yakını iş planlarını yolun yarısında değiştirmek zorunda kalıyor.
2- TAKIM ANLAYIŞI YOK Fikir sahipleri asla şirketin yönetimini profesyonel birine ya da iş ortağına bırakmak istemiyor. Takım fikrine fazla inanmıyorlar. Oysa girişimcilik, tam bir takım işi. Bu nedenle takım kuramayan start up’ların çoğu ilk 3 yıl içinde kaybolup gidiyor.
3- FİNANSMAN İYİYİ BULUR Start up’ların asla dedikleri üçüncü konu da “finans olmadan, başarı olmaz” görüşü. Oysa finans iyi düşünülmüş ve iyi bir takım tarafından yönetilen start up’ları bulur. Yani start up finansı değil, finans start up’ları takip eder.
4- MÜŞTERİ ANALİZİ Türkiye’deki start up’ların çoğunun asla yapmadıkları diğer bir husus da iş konusu yaptıkları ürün veya hizmet için müşteriyi ve rekabeti yeterince analiz etmemeleri oluyor.