Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Türkiye’de girişimcilik hareketine ivme kazandırmak için birçok koldan proje yürütüyor. Özellikle gençleri ve teknoloji alanındaki yenilikçiliği destekleyen projeler kapsamında, girişimcilere maddi destek, hibe ve vergi indirimi gibi birçok kolaylık sağlanıyor. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık, amaçlarının 10. Kalkınma Planı çerçevesinde yeni kurulan şirket sayısını 50 binden 75 bine, KOBİ’lerin tüm işletmeler içindeki oranını da yüzde 3’ten yüzde 4’e çıkarmak olduğunu açıklıyor.
Türkiye ekonomisinin en büyük itici gücü girişimciler. Bu nedenle Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı da girişimcileri desteklemek konusunda birçok ayakta çalışma yürütüyor. Bakanlığın özellikle genç girişimcileri ve teknoloji alanında ortaya konulacak projeleri desteklemek için çok sayıda projesi bulunuyor. Iş fikri olan girişimciye büyük şirketlerle işbirliği fırsatı sunan “1512-B Programı” ile “Teknolojik Ürün Yatırım Destek Programı” bu projeler arasında öne çıkanlardan…
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık, bu yıl nisan ayında açıklanan “1512-B Programı” ile en az 3 girişimciye, girişim başına 10 bin TL, toplamda ise 30 bin TL tutarında çekirdek sermaye desteğinin sağlanacağını söylüyor. 2 ay önce kamuoyuyla paylaşılan “Teknolojik Ürün Yatırım Destek Programını” ile de yatırım konusu teknolojik ürünün üretimine yönelik olarak “makine ve teçhizat desteği”, “kredi faiz desteği” ve “işletme gideri desteği” konularında geri ödemesiz destekler verileceğini açıklıyor.
“Bunun yanı sıra yine bir süre önce lanse ettiğimiz ‘Teknolojik Ürün Tanıtım ve Pazarlama Destek Programı’ vasıtasıyla ARGE faaliyetleri sonucu prototipini elde eden işletmelerimize, bu prototipi yurtiçinde ve yurtdışında tanıtma amacıyla 50 bin TL’ye kadar tanıtım ve pazarlama hibe desteği temin ediyoruz” diyor.
Bakanlık genç girişimcilere teknoloji geliştirme bölgelerinde de daha uygun şartlarda yer veriyor. Bakan Işık, “Bu çerçevede, sigorta primlerinde yüzde 50 indirim yapacak, gelir vergisinde ise stopaj desteği sağlayacağız” diye konuşuyor.
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık Türkiye’nin girişimcilik performansını ve bu performansı daha da geliştirmek için neler yaptıklarını Start Up’a şöyle anlattı:
Türkiye’de girişimcilikle ilgili son tabloyu ortaya koymak açısından limited, anonim ve şahıs şirketleriyle ilgili rakamları paylaşır
mısınız? Son yıllarda şirketleşmede bir artış dikkati çekiyor mu?
Bildiğiniz gibi 5746 sayılı “Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun” 2008 yılı Nisan ayında yürürlüğe girdi. Bu çerçevede, Teknogirişim Sermayesi Desteği programı kapsamında 2009-2014 yılları arasında toplam 1.304 proje ve genç girişimcimizi destekledik. Bu 1.304 girişimciden; 403’ü şahıs işletmesi, 866’sı limited şirket, 35’i ise anonim şirket kurdu. Ancak girişimcilerimizin son yıllarda hem devam desteklerinden daha kolay yararlanmak hem piyasadaki aktörler nezdinde itibar açısından, daha çok limited şirket kurmayı tercih ettiklerini görüyoruz.
Esasen Türkiye’de girişimciliğin durumu hakkında sadece sayılara bakarak karar vermenin yanıltıcı olacağını düşünüyorum. Bizim için esas hedef, daha fazla katma değer yaratan, yenilikçi, hızlı büyüyen ve dolayısıyla daha çok istihdam yaratan sürdürülebilir işletme sayısının artması.
Türkiye’de girişimci sayısının yetersiz olduğu görüşüne katılıyor musunuz?
Bir ülkede mevcut girişimci sayısının olması gereken “optimal” değerle ilgili üzerinde konsensüs sağlanmış bir rakam veya akademik çalışma var mı bilmiyorum. Ancak girişimci sayısı elbette ki önem taşır ve bu sayının her hangi bir ekonomideki müteşebbis ruh, cesaret, devinim ve yenilikçilik açısından önemli göstergelerden bir tanesi olduğunu söyleyebiliriz.
Bu pencereden bakıldığında girişimci sayısı her zaman yetersiz olacaktır. Bunun yanı sıra girişimci sayısı kadar önemli bir diğer hususun da girişimci niteliği olduğunu düşünüyorum. Yani burada önemli olan hem nicelik hem nitelik. iyi eğitilmiş, iyi bilgilenmiş, küresel gelişmeleri yakinen takip eden, iş fikri oluşturabilen, devlet destekleri hakkında bilgi sahibi ve mentorluk desteği alan girişimcilerin şirketleşme ve gelişme ihtimalleri daha yüksek oluyor.
Peki son yıllarda girişimciliğin niteliği arttı mı?
Girişimcilik konusunda son yıllarda gerçekleştirdiğimiz yoğun çalışmalar neticesinde ülkemizde girişimci sayısının niteliğinin arttığını düşünüyorum. Uluslararası bir çalışma olan Uluslararası Küresel Girişimcilik (GEM) Raporu sonuçları da bu düşüncelerimizi teyit ediyor. GEM’in “Erken Dönem Girişimcilik Endeksi (2006-2012)” sonuçları, Türkiye’de yeni iş kuran girişimci oranının giderek arttığına işaret ediyor. Bu tespit, OECD ve diğer uluslararası kuramların araştırma sonuçlarıyla da örtüşmekte.
Ayrıca GEM Türkiye sonuçları kategori ortalamalarıyla karşılaştırıldığında, girişimcilik niyeti ve girişimcilik algısındaki olumlu bakış açısının ülkemizin güçlü bir noktası olduğu da görülüyor.
Ancak ben yine de kurulan işletme sayısının ve kurulan işletmelerin niteliğinin artırılmasına yönelik çalışmaların yoğunlaştırılarak devam etmesi gerektiğine inanıyorum. Bunlar arasında girişimcilerin finansmana erişimini kolaylaştırmaktan eğitim ve danışmanlık desteklerinin artırılmasına kadar çeşitli alanlar bulunuyor.
Bakanlık olarak şimdiye kadar girişimciliği teşvik için hangi projeleri devreye soktunuz? Girişimciliği teşvik amacıyla başlattığımız program, proje ve diğer imkânlar arasında 4 temel aşamadan oluşan KOSGEB Girişimcilik Destek Programını,
Teknogirişim Sermayesi Desteği Programını (TGSD), TÜBlTAK 1512 – Girişimcilik Aşamalı Destek Programı’nı ve işletmesini teknoloji geliştirme bölgelerinde yani teknokentlerde kuran girişimcilerimize sağladığımız çeşitli vergi, prim muafiyetler ile indirimleri sayabiliriz.
Bunlardan “KOSGEB Girişimcilik Destek Programı”nı 2010 yılında uygulamaya geçirdik. Programın amacı, girişimciliğin desteklenmesi, yaygınlaştırılması ve başarılı işletmelerin kurulmasını sağlamak. Girişimcilerimize destek olmak amacıyla uygulamaya koyduğumuz “Teknogirişim Sermayesi Desteği Programını” ise özellikle genç girişimcilerin yenilikçi fikirlerine destek olmak, iş hayatına kazandırmak amacıyla 2009’dan bu yana yürütmekteyiz. Bu program kapsamında destek alan genç girişimcilere 1 yıl boyunca100 bin TL’ye varan hibe desteği sağlıyoruz.
Diğer taraftan TÜBITAK tarafından yürütülmekte olan “1512 – Girişimcilik Aşamalı Destek Programı” da, girişimcilerimizin başvurabilecekleri alternatif bir program olma özelliği taşıyor.
Son olarak, işletmesini teknoloji geliştirme bölgelerinde kuran girişimcilere çeşitli vergi, prim muafiyetleri ve indirimler sağlıyoruz.Teknoloji yatırımlarına yönelik girişimci teşvikleriniz de var. Bunlar neler?
Teknolojik Ürün Yatırım Destek Programı’m bundan 2 ay önce kamuoyuyla paylaştık. Girişimcilerimizin bu desteklerle birlikte Türkiye için çok daha katma değerli işler yapacaklarına inanıyoruz. Buna göre, Teknolojik Ürün Yatırım Destek Programı kapsamında desteklenen yatırımlar, geri ödemesiz destekle teşvik edilecek.
Yatırım konusu teknolojik ürünün üretimine yönelik olarak “makine ve teçhizat desteği”, “kredi faiz desteği” ve “işletme gideri desteği” konularında geri ödemesiz destekler verilecek. Yine bir süre önce lanse ettiğimiz Teknolojik Ürün Tanıtım ve Pazarlama (Teknopazar) Destek Programı vasıtasıyla, AR-GE faaliyetleri sonucu prototipini elde eden işletmelerimize, bu prototipi yurtiçinde ve yurtdışında tanıtma amacıyla 50 bin TL’ye kadar tanıtım ve pazarlama hibe desteği temin ediyoruz.
Girişimcileri daha çok hangi sektörlere ve alanlara yönlendiriyorsunuz?
Girişimcilerimize, farklılaşmanın ve yenilikçiliğin önemini anlatmaya çalışıyoruz. Ayrıca enerji verimliliği ve çevre konularında bilinç kazandırmayı da hedefliyoruz.
Yeni ürün ve süreçlerin geliştirilmesi ile geleneksel teknolojilerin yüksek teknolojiye dönüşmesini önemsiyoruz. Bu anlamda yüksek ve orta-yüksek teknoloji alanındaki ürünlerin seri üretimine yönelik yatırımlarını desteklemek amacıyla yakında devreye alacağımız Teknolojik Ürün Yatırım Destek Programı’nın, gerek girişimciler gerek melek yatırımcılar açısından proje pazarı oluşturabilecek nitelikte olduğunu düşünüyoruz.
“İHTİYAÇLARI TESPİT ETMEYE ÇALIŞIYORUZ”
EMPATİ YAPIYORUZ
Yeni programlarımızı, gerek mevcut desteklerimizi ve gerek yurtdışındaki başarılı uygulamaları titizlikle inceleyerek tasarlıyoruz. Kendimizi girişimcinin yerine koyarak, karşı tarafın her aşamadaki gereksinimlerini en iyi şekilde tespit etmeye çalışıyoruz. Ardından kaynak durumumuza uygun bir bütçe oluşturup muhtemel başvuru sayısı ve hacmiyle ilgili projeksiyonlar gerçekleştiriyoruz.
YENİ PROGRAMLAR
Destek programlarını, reel sektörün ve üniversitelerin de talebini dikkate alarak sürekli güncelliyor ve gerekirse yeni programlar oluşturuyoruz. Şirketler, girişimcilerimizden 30 konu başlığı çerçevesinde proje bekliyor. Netice olarak bunlar tarafından en az 3 girişimciye, girişimci başına 10 bin TL, toplamda ise 30 bin TL tutarında çekirdek sermaye desteği sağlanması bekleniyor.
DESTEKLER SÜRECEK
Bunun yanı sıra yine en az 3 girişimcimize ofis alanı ya da 12 ay boyunca aylık 500 TL kira yardımı, ayda 1 gün teknik uzman personel desteği ile ayda 1 tam gün iş geliştirme desteği temin edilecek. Bu arada genç girişimcilerimize teknoloji geliştirme bölgelerinde de daha uygun şartlarda yer vereceğiz. Bu çerçevede, sigorta primlerinde yüzde 50 indirim yapacak, gelir vergisinde ise stopaj desteği sağlayacağız.
“HEDEF 500 GİRİŞİMCİYE DESTEK VERMEK”
KALKINMA PLANI
10. Kalkınma Planımız çerçevesinde, yeni kurulan şirket sayısının 50 binden 75 bine, küçük ve orta ölçekli işletmelerin tüm işletmeler içindeki oranının yüzde 3’ten yüzde 4’e, organize sanayi bölgelerinde faaliyet gösteren işletme sayısının 45 binden 60 bine, teknoloji geliştirme bölgelerinde mukim şirket sayısının ise 2 bin 500’den 4 bine yükseltilmesini hedefliyoruz.
POLİTİKALAR BELİRLEDİK
Ancak tabii ki bu hedeflere kendiliğinden ulaşılmasını da beklemiyoruz. Geniş katılımlı çalışmaların yapıldığı yeni kalkınma planımız çerçevesinde, bu amaç ve hedeflere ulaşabilmek için çeşitli politikalar belirledik. Bunlar arasında özellikle odaklandığımız konu başlıklarının; girişimcilik kültürü, girişimcilik eğitimleri, girişimcilik ekosistemi; kuluçka, iş geliştirme merkezleri ve hızlandırıcılar, KOBİ destekleri ve yeni destek modelleri, markalaşma ve kurumsallaşma olduğunu söyleyebilirim.
EĞİTİMİN NİTELİĞİ
Örneğin bu çerçevede girişimcilik eğitimlerinin niteliğinin artırılmasını ve eğitimin her kademesinde girişimciliğe yönelik örgün ve yaygın eğitim programlarını artırmayı amaçlıyoruz. Genç girişimcilerin yenilikçi fikirlerine destek olmak, iş hayatına kazandırmak amacıyla yürütülmekte olan Teknogirişim Sermayesi Desteği kapsamında her yıl 500 girişimci şirketin devlet desteğiyle kurulmasını ve böylece 2023 yılına kadar sürecek bu destek kapsamında girişimci şirket sayısını artırmayı hedefliyoruz.
0 yorum