300 girişimci yarışıyor

Toplumsal sorunlara yenilikçi çözümler yaratan 300 şirket, Sosyal Girişimci Ödülleri’nde kazanmak için rekabet edecek.

Elçin CİRİK  [email protected]

Toplum ve dünya için bir fark yaratan ekonomik, sosyal veya çevresel açıdan değer yaratan girişimci iş insanlarını ortaya çıkarmak için Metro Toptancı Market olarak Capital ve Ekonomist dergilerinin işbirliğiyle hayata geçirilen Metro Sosyal Girişimci Ödülleri, finale adım adım yaklaşıyor. Metro Toptancı Market Türkiye Genel Müdürü Kubilay Özerkan ile yarışmayı konuştum: “Bu projeyi hayal eden, tasarlayan ve destekleyen bizler için çok heyecanlı bir döneme girildiğini vurgulamak isterim. Girişimcilerin yoğun taleplerini değerlendirerek başvuru süresini haziran sonuna kadar uzattığımız yarışmaya, 300’ün üzerinde katılım oldu. Bu başvuru sayısı, yarışmanın düzenlendiği ülkeler arasında bir rekor… Yarışmamıza İzmir’den Diyarbakır’a kadar Türkiye’nin dört bir yanından başvuru geldi. Yine bizi mutlu eden bir konu da aday profilinde kadın ve erkek girişimcilerin birbirine yakın bir konumda bulunmaları.

Yarışmaya en yoğun ilginin esnaf kesiminden olduğu da bir gerçek…

Türkiye’nin her bölgesinden yarışmaya başvuran adaylar, esnaf, küçük işletme, oteller, kafe-restoran-catering firmaları, serbest meslek ofisleri, sağlık kuruluşlarından oluşan 6 kategoride yarışıyor. www.metro-tr.com/ web sitesini ziyaret eden kişiler, başvuran girişimcilere oy kullanarak destek oluyor. Kategori birincileri arasından bir kişi ‘Yılın Sosyal Girişimcisi’ seçilecek ve 20 bin TL’lik büyük ödülün de sahibi olacak.”

BÜYÜK FİNAL EYLÜLDE
Bu heyecan verici süreç ise eylül ayında düzenlenecek ödül töreniyle sona erecek. Çok özel jüri üyeleri bulunuyor: Silk & Cashmere Kurucusu ve CEO’su Ayşen Zamanpur, CNN Türk Ekonomi Müdürü Emin Çapa, Mynet Yönetim Kurulu Başkanı Emre Kurttepeli, Koton Yönetim Kurulu Eşbaşkanı Gülden Yılmaz, Girişim Fabrikası Kurucu Direktörü İhsan Elgin, Alarko Holding Yönetim Kurulu Üyesi Leyla Alaton, İstanbul Yiyecek İçecek Grubu Kurucu Ortağı Mehmet Gürs, Mudo Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Taviloğlu, Yemeksepeti Genel Müdürü Nevzat Aydın, Markafoni Yönetim Kurulu Başkanı Sina Afra, Hürriyet Gazetesi Köşe Yazarı Vahap Munyar ve Osmanlı Mutfağı Araştırmacısı ve Şef Vedat Başaran.

“DESTEĞİMİZ SÜRECEK”
Özerkan, “Geleneksel hale getirmeyi arzu ettiğimiz Sosyal Girişimci Ödülleri organizasyonuyla da bu desteğimizi sürdürülebilir kılmayı hedefliyoruz. Bu tür projelerin sosyal girişimcileri yüreklendirerek daha başarılı projelere imza atmaları yolunda birer dönüm noktası olacağına inanıyoruz” diyor.

Muz ağacıyla gelen Harvard başarısı Dünyaca ünlü yönetim okulu Harvard Business School, bu yılın en başarılı sosyal girişimcilik ödülünü Hintli iki genç kadına verdi. MIT mezunu ikili Amrita Saigal ve Oracle’ın mühendislerinden Kristin Kagetsu, muz ağaçlarından hijyenik kadın pedi yaparak önemli bir başarıya imza attı. Saathi adında bir sosyal şirket kuran ikili, Hindistan’ın köylerinde yaşayan kadınların muz ağacı liflerinden hijyenik kadın pedi üretmelerini sağladılar. Amrita Saigal, bu fikri Procter& Gamble’da staj yaparken Hindistan’ın büyük bir bölgesinde kadınların ped satın alamamaları, bu nedenle günlük hayatlarının olumsuz etkilendiğini fark ederek geliştirdiklerini belirtiyor.

“SOSYAL ŞİRKET” NE DEMEK?
Sosyal şirket tanımı, hala tüm dünyada tartışma konusu… İşte The Guardian da sosyal girişimcilikle ilgilenen işadamlarından hükümet yetkililerine kadar 50 önemli isme, bu soruyu yöneltti. Bakın bu isimlerden seçtiklerimiz sosyal girişimci şirketleri nasıl tanımlıyor?

Richard Branson/ Virgin Group Kurucusu “Sosyal girişimcilik, basit bir hareketle işin kuruluşuyla birlikte başlar. Herkes sosyal girişimci olabilir. Tek ihtiyacınız olan topluma yardım için dürtü, tutku duymanız ve iyi bir fikriniz olması. Başarılı şirketler sorunları çözenlerdir.

Biz her yeni işimizi, insanların ihtiyaçlarına çözüm getirebileceğimizi düşünerek başlattık. Sosyal girişimcilerin sadece kâr amacı gütmeyen işlere odaklanması gerekmez, değişimi yeni istihdam yaratarak, insanlara yeni fırsatlar vererek de yapabilirsiniz. Başarılı sosyal girişimcilik kişilerle şirketlerin toplum hayatına olumlu değişiklik getirecek şekilde birlikte çalışmasıdır.”

Edwin Broni-Mensah/ GiveMeTap Kurucusu “Sosyal şirketlerin geleceğin işi olacağına yürekten inanıyorum. Bu, bize sürdürülebilir bir pozitif değişim yaratırken pazarı kullanma imkanı veriyor. Bir sosyal şirket kurucusu olarak benim için bu kadar çok insanın bize destek verdiğini görmek inanılmaz.

Ben günlük olarak İngiltere ve Afrika’da karşılaşılan su sorununu, bu iş modeliyle çözmeyi seviyorum. Aynı şekilde bize benzer diğer sosyal şirketlerin farklı toplum sorunlarına çözüm olmalarını görmek de heyecan verici. Birbirimizi deneyim ve yüreklendirerek destekliyoruz.”

Jerry Greenfield/ Ben&Jerry’s Kurucu Ortağı “Sosyal şirketler, kendi kısa vadeli finansal hedeflerinin ötesine bakan işletmeler. İnsanların gerçekten yaşamak isteyecekleri bir dünyaya katkıda bulunuyorlar. Ben&Jerry dondurmaları olarak eğlenmek misyonumuzun bir parçası. Biz herkes için sosyal ve ekonomik adalet, güvenli barışçıl toplumlar ve sürdürülebilir gıda üretimi olan bir dünya oluşmasına yardımcı olmak istiyoruz. Ben böyle bir dünyada yaşamak istiyorum. Ben&Jerry’de de bunu destekliyoruz. Ayrıca ben bugünün sosyal girişimcilerinin başarılı olmasını istiyorum. Böylece ileride sosyal şirketler sadece istisna değil bir kural olarak yaşamaya devam edebilir. Bu nedenle de Avrupa’da en iyi sosyal girişimcileri seçen Join Our Core’a dahilim.”

Craig Anderson/ Furniture Re-Use Network CEO “Her şeyden önce şirketin yarattığı sosyal değeri görmek isterim. Sosyal şirketi, diğerlerinden ayıran, hizmetleriyle ortaya koyduğu net sosyal amaçlarını görmek isterim. Sosyal şirket tanımı bana hala biraz bulanık geliyor, daha netleşmesi, yerini bulması lazım. Bizim İngiltere çapındaki üyelik sistemimizde hayır kurumları, sosyal şirketler ve kâr amacı gütmeyen şirketler bulunuyor. Üye olmaları için sosyal yardım ve hayır amaçlı olmaları ve bu şekilde faaliyet göstermeleri koşullarını arıyoruz. Kendini sosyal şirket olarak niteleyen pek çok kurum, bu koşulları sağlayamıyor. Sonuçta sosyal şirket olmak kulağa hoş geliyor ama üzgünüm arka bahçesinde bir hayvan besleyen şirket sosyal şirket olmuyor. Bu konuda çok laf üretip hiç aksiyona geçmeyen şirketler de var.”

GÖSTERGE
Sosyal girişimcilik eğitimleri giderek önem kazanıyor. HARVARD BUSINESS SCHOOL’da 1995-96 eğitim döneminde 45 sosyal girişimcilik VAKASI incelenirken 2010-11 döneminde bu sayı 607’e çıktı. Sosyal girişimcilik derslerine katılan ÖĞRENCİ SAYISI da 15 yılda 20’den 221’e çıktı.

BEBEKLERDEN SEVGİLERLE
Sosyal girişimcilikte öncü adımlar, iş hayatında aktif annelerden geliyor. Kendi oğluna hamileliği döneminde Cecilia Crossley’in aklına dünyanın daha zorlu coğrafyalarında terk edilmiş veya aileleri vefat etmiş bebeklere yardım etme fikri geldi. İnternet sitesinden sattığı 0-2 yaş arası organik bebek giysilerinin tüm kârını Afrika, Hindistan ve Brezilya’daki bebeklere bağışladı. From babies with love, 2014 yılında ikinci faaliyet yılında 14 bebeğin tüm ihtiyaçlarını karşıladı ve Zambia ile Malawi’de iki anaokuluna destek verdi. Sitenin kurucusu Cecilia Crossley, “Müşterilerimiz hem kaliteli ürünleri aldıkları hem başka bebeklerin hayatlarını değiştirdikleri için mutlu. Gelecek sosyal şirketlerde” diyor.