Silikon Vadisi: başka yerde şubemiz yoktur!

Silikon Vadisi’nde 30 binin üstünde teknoloji start up’ı var. Hepsi daha önce dünyada olmayan bir şeyleri yapma hayali ve uğraşı içinde.

Babür ÖZDEN  [email protected]

25-26 Mart’ta Capital ve Ekonomist dergilerinin davetlisi olarak Uludağ Ekonomi Zirvesi’ne katıldım. 15 yıl aradan sonra Türk iş dünyasıyla sohbet etme imkânım oldu. Zirvenin formatı, içeriği, yeri, katılımı çok hoşuma gitti. Birçok konuşmacı, panelist ve moderatör, Silikon Vadisi’nden alıntılar ve izlenimler aktardı. Özgün veya yıkıcı teknoloji denince dünyada bir yer var: Silikon Vadisi… Başka hiçbir yerde emsali veya benzeri yok! Niye mi? Başlayalım Elon Bey ile. Sen şimdi 12 yıl önce 6 ortağından biri olduğun internet üstünden ödeme sistemi şirketini 1,2 milyar dolara sat. Payına düşen para ise Türkiye’de orta büyüklükteki bir holdingin sahibinin varlığından daha az bir miktar olsun. Bunun yarısından fazlasını boşandığın eşine bırak ve cebinde birkaç milyonla daha önce hiç ama hiç bilmediğin ve iş yapmadığın, her biri trilyon dolarlık, oturmuş, yerleşmiş (ve kemikleşmiş) iki endüstri olan otomotiv ve uzaya insan yollamayı hedefle. Ve 10 yıl önce Tesla ve Space X işlerine başla, kapı kapı dolaş ve yanında çalışacak insan ara ve sana yatırım yapacak yatırımcı bak. Şimdi diyelim ki Elon, Silikon Vadisi’nde değil de başka bir ülkede olsaydı (Almanya, Japonya, İngiltere, Kore, Çin, Fransa, Türkiye gibi), alacağı yanıtların ne olduğunu tahmin etmek çok kolay. Yüzüne karşı, “Elon Bey burası Amerika değil”, arkasından da “Bu adam ya çıldırmış ya deli” derlerdi.

İşte Silikon Vadisi bu deliye her gün bayram ve yaklaşık 2 milyon deli var burada! 30 binin üstünde de teknoloji start up’ı. Hepsi daha önce dünyada olmayan bir şeyleri yapma hayali ve uğraşı içinde. Şimdi düşünün bir kere, ABD dışındaki ülkeler, örneğin Türkiye kendi bağrından çıkmış delilere sahip çıkamıyor. Buna bir örnek benim. 1998’de yapmayı kafama koyduğum iş, Türkiye’yi Superonline ile uzaya çıkarmaktı. Peşinden hayalim, uyduların Türkiye’de yapılabilmesiydi. Ülkemizin 21. yüzyılda sivil uzay taşımacılığında ilk 5 ülkeden 1’i haline gelebileceği yönünde bir vizyonum vardı. Ama Türkiye’de deli damgası vuruldu mu çok kötü bir kere (ve ABD dışında her yerde). Yukarıya o günlerden gazete kupürlerini koydum. Start Up Dergisi’nin deli olmayı hayal eden okurları için… Deli olmaktan korkmayın! Delilerle 10 dakika bir arada olabilmek akıllılarla beraber bir hayat geçirmekten daha zevklidir.